Rusland-Afrikatop in Sint-Petersburg zorgt voor bezorgdheid in het Westen

Gepubliceerd op 27/07/2023 11:00 in Buitenland

Sint-Petersburg - Vandaag en morgen vindt in Sint-Petersburg de tweede Rusland-Afrikatop plaats. Deze bijeenkomst roept angst op in het Westen, omdat men bang is voor een toenemende Russische invloed op het Afrikaanse continent. Echter, volgens onderzoeker Guido Lanfranchi van Instituut Clingendael keren Afrikaanse landen zich niet tegen het Westen door samen te werken met Rusland. Het is juist in het belang van Afrika om banden te hebben met zowel Rusland als het Westen.

De Rusland-Afrikatop wordt bijgewoond door delegaties uit 49 van de 54 Afrikaanse landen, waarvan 17 regeringsleiders. President Poetin zal gesprekken voeren met leiders van onder andere Zuid-Afrika, Burkina Faso, Uganda en Mali.

Een belangrijk onderwerp op de agenda van de top is de oorlog in Oekraïne. Vorige maand reisden Afrikaanse leiders naar Kyiv en Moskou om te onderhandelen over vrede. Deze oorlog heeft namelijk indirecte gevolgen voor Afrika, waaronder stijgende prijzen van graan, kunstmest en voedsel. President Poetin heeft al aangeboden om afgeprijsd graan naar Afrika te exporteren, wat hoogstwaarschijnlijk besproken zal worden tijdens de top.

Daarnaast zal er ook aandacht zijn voor de winning van fossiele brandstoffen en mineralen, zoals goud en diamanten. Er is een grote kans dat er afspraken worden gemaakt over de exploitatie van deze grondstoffen.

Een ander onderwerp dat ter sprake zal komen, is de omstreden Russische Wagner-groep. Deze groep helpt verschillende regeringen in Afrika op het gebied van veiligheid, in ruil voor grondstoffen zoals goud. Vanwege de opstand van Wagner in Rusland eind juni, is de toekomst van deze groep op het Afrikaanse continent echter nog onduidelijk.

Volgens Lanfranchi vindt de Rusland-Afrikatop plaats op een interessant moment. Het geopolitieke landschap in de wereld verandert en Rusland heeft, als gevolg van westerse sancties, behoefte aan meer bondgenoten en handelspartners. Dit biedt kansen voor Afrika op het gebied van veiligheid en handel.

Lanfranchi merkt op dat niet alleen Rusland geïnteresseerd is in het vergroten van de invloed in Afrika. Er is een groeiende interesse voor het continent, wat blijkt uit de vele delegaties en Afrika-toppen die worden georganiseerd, zoals de VS-Afrikatop en de Japan-Afrikatop van vorig jaar.

Hoewel de samenwerking tussen Rusland en Afrika niet nieuw is, is deze de afgelopen jaren sterker en belangrijker geworden. Tijdens de eerste Rusland-Afrikatop, vier jaar geleden, werden voornamelijk economische overeenkomsten gesloten met bedrijven.

Eerder deze week beschuldigde President Poetin het Westen, met name de Verenigde Staten, ervan Afrikaanse landen onder druk te zetten om de top in Sint-Petersburg niet bij te wonen. Volgens Lanfranchi geeft dit aan hoe belangrijk het Westen deze top vindt. Echter, Afrikaanse landen laten zich niet onder druk zetten door westerse landen en willen hun eigen koers varen. Als dat betekent dat ze met Rusland samenwerken, dan is dat hun keuze.