Demonstreren tegen Poetin in Narva, Estland risicovol
Gepubliceerd op 02/07/2023 20:00 in Buitenland
In Narva, een stadje aan de grens met Rusland, is het gevaarlijk om openlijk tegen president Poetin te demonstreren. Hoewel het formeel ook strafbaar is om openlijk vóór Poetin te zijn, worden vooral anti-Poetin demonstranten streng aangepakt. Recentelijk moest een jonge lerares haar baan opgeven nadat ze op 9 mei een T-shirt droeg met daarop de tekst 'Poetin is een eikel' in het Russisch.
Het Estse ministerie van Onderwijs heeft de school in Narva terechtgewezen en geprobeerd het ontslag van de lerares tegen te houden. Desondanks heeft de lerares op verzoek van de schoolleiding voortijdig haar dienstverband beëindigd. Ze verklaarde: "Ik droeg het T-shirt op 9 mei, de dag waarop aan de Russische kant van de grens een feesttent was opgebouwd en we werden overspoeld met pro-Poetin propaganda." Na haar actie werd ze bedreigd via sociale media en door ouders van de school waar ze les gaf.
Burgemeester Katri Raik beweert dat Narva de afgelopen jaren veel veranderd is: "Twee jaar geleden zou het onmogelijk zijn geweest om zo'n T-shirt te dragen. Narva opent zich steeds meer," aldus de burgemeester.
Tot aan de Russische inval in Oekraïne leefden de Russische inwoners van Narva vreedzaam naast elkaar. De meeste inwoners wonen al generaties lang in Narva en zijn daar blijven wonen, zelfs nadat Estland in 1989 deel werd van de Sovjet-Unie. "Alle inwoners waren blij dat ze in Estland woonden en niet een paar honderd meter verderop in Rusland," vertelt de burgemeester.
In Estland bestaat ongeveer 22 procent van de bevolking uit mensen van Russische afkomst. In Narva bestaat bijna de hele bevolking uit Russen. Na de inval in Oekraïne werd de identiteit van 98 procent van de inwoners van Narva plotseling aangetast. Voorheen waren ze simpelweg trots op hun Russische identiteit, maar nu moesten ze plotseling een keuze maken, aldus de burgemeester. Ondanks dat Estland officieel de Russische televisiezenders heeft afgesloten en sympathiebetuigingen aan Poetin strafbaar heeft gesteld, blijven veel oudere inwoners hem steunen.
De lerares, genaamd Alina Vorontsihhina, kreeg steun van ouders die juist tegen het Russische regime zijn, maar toch vroeg de schoolleiding haar om ontslag te nemen. Dat heeft ze uiteindelijk ook gedaan. "Ik voelde me bedreigd, omdat de situatie hier erg gepolariseerd is. De oorlog heeft veel Russische inwoners emotioneel gemaakt, omdat de steun aan het regime in Rusland deel uitmaakt van hun identiteit."
Hoewel de burgemeester Alina niet openlijk heeft gesteund, beweert ze wel dat het slechts een kwestie van tijd is voordat niemand in Narva nog voor Poetin is.
Ook de kunstenaar Vovan Kastan werd gestraft omdat hij zich tegen het Russische regime uitsprak. Hij werd gearresteerd nadat hij een provocerende tekst op een Sovjet-monument kladde ter nagedachtenis aan de overwinning op nazi-Duitsland. Het monument, een oude Sovjettank, wordt gezien als een bedevaartsoord voor Poetin-aanhangers in Narva. Hoewel de Sovjet-monumenten kortgeleden in alle Baltische staten zijn verwijderd, loopt de rechtszaak tegen Vovan Kastan nog steeds. Hij durft zich niet openlijk tegen het regime uit te spreken omdat hij zich financieel geen verdere juridische problemen kan veroorloven. Ondertussen blijven Poetin-aanhangers massaal bloemen en kaarsen leggen op de plek waar de tank stond.
De oorlog in Oekra