Koning Willem-Alexander biedt excuses aan voor slavernijverleden, gemengde reacties
Gepubliceerd op 02/07/2023 14:00 in Buitenland
De excuses die koning Willem-Alexander heeft aangeboden voor het Nederlandse slavernijverleden hebben verschillende reacties opgeroepen. Terwijl nazaten van slaafgemaakten lovende woorden hebben voor de bewoording en toon van de toespraak, is er ook scepsis over het vervolg dat aan de excuses wordt gegeven. Een deel van de Tweede Kamer had liever helemaal geen excuses gezien.
In voormalige kolonies wordt het overwegend positief ontvangen dat koning Willem-Alexander na premier Rutte ook verontschuldigingen heeft aangeboden. Curaçaose premier Gilmar Pisas noemt het een historisch moment en waardeert het dat de koning om vergiffenis heeft gevraagd voor het feit dat zijn voorvaderen niet eerder hebben ingegrepen. Ook de Surinaamse president Chan Santokhi verwelkomt de excuses, maar wil eerst een breed gedragen antwoord in zijn land hebben op hoe Nederland en Suriname nu verder gaan.
Op straat in Suriname en op Curaçao waren de reacties verdeeld. Vooraf was niet bekend wat de koning precies zou zeggen in zijn speech. Het feit dat hij om vergiffenis vroeg, werd niet door iedereen verwacht. Verschillende aanwezigen waren ontroerd door de excuses en benadrukken het belang van erkenning.
Mitchell Esajas, voorman van The Black Archives en antiracisme-activist, noemde de excuses "niet slecht" en pleit voor herstelbetalingen om sociale ongelijkheid als gevolg van de slavernij aan te pakken. Johan Roozer, voorzitter van het Nationaal Comité Herdenking Slavernij, hoopt dat het koninklijk huis een fonds opzet voor onderzoek naar de doorwerking van het slavernijverleden in het heden.
Onder de aanwezige Kamerleden bij de toespraak was er ook lof voor de woorden van de koning. Sylvana Simons van Bij1 noemde het verzoek tot vergiffenis van grootse betekenis en benadrukte dat de koning morele verantwoordelijkheid neemt. Echter, er zijn ook Kamerleden die geen behoefte hebben aan de koninklijke excuses. PVV-leider Geert Wilders liet via Twitter weten dat Willem-Alexander niet namens hem excuses heeft aangeboden.
Minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken herhaalde vandaag in Paramaribo namens Nederland de excuses die premier Rutte in december maakte. Andere ministers en staatssecretarissen waren namens het kabinet aanwezig bij herdenkingen in verschillende voormalige koloniën.
De excuses van koning Willem-Alexander hebben dus gemengde reacties opgeroepen. Terwijl sommigen de bewoording en toon van de toespraak waarderen en het belang van erkenning benadrukken, zijn er ook sceptici die zich afvragen wat het vervolg zal zijn. In de voormalige koloniën wordt overwegend positief gereageerd op de excuses, maar er is nog onzekerheid over hoe Nederland en deze landen nu verder zullen gaan. De koninklijke excuses hebben in ieder geval een belangrijke verandering in de relatie tussen Curaçao en Nederland teweeg gebracht.