Deense premier biedt excuses aan voor "spiraalschandaal" in Groenland

Gepubliceerd op 24/09/2025 13:00 in Buitenland

De Deense premier Mette Frederiksen heeft officieel excuses aangeboden in Nuuk, de hoofdstad van Groenland, voor het langdurige "spiraalschandaal". Decennialang werden Groenlandse meisjes en vrouwen zonder toestemming of medeweten een spiraal geplaatst in een poging om de bevolkingsgroei te remmen.

Henriette Berthelsen, een Groenlandse vrouw, vertelt hoe ze op 13-jarige leeftijd op kostschool werd geïnformeerd dat ze naar het ziekenhuis moest voor een spiraal, ondanks dat ze niet seksueel actief was. In de wachtkamer werden de meisjes één voor één opgeroepen en velen kwamen huilend en gebroken naar buiten na de ingreep.

Berthelsen beschrijft de traumatische ervaring van het plaatsen van de spiraal, die zo groot was dat ze deze negen keer uitstootte. Er was geen discussie over de gevolgen en veel meisjes kregen complicaties. Ze bleef jarenlang zwijgen uit schaamte en verdriet, net als vele andere vrouwen.

De "spiraalcampagne" werd gelanceerd door Denemarken in de jaren 60 en 70 om de bevolkingsgroei in Groenland te beperken. Duizenden meisjes en vrouwen kregen gedwongen een spiraal geplaatst, soms zelfs zonder medeweten tijdens andere medische ingrepen. Dit leidde tot ongewenste kinderloosheid en een sterke afname van de bevolkingsgroei in Groenland.

Na jaren van stilte begonnen Groenlandse vrouwen in 2022 hun verhaal te delen, wat leidde tot een officieel onderzoek en een rechtszaak tegen de Deense staat. Berthelsen benadrukt dat excuses alleen niet voldoende zijn en dat er aandacht moet komen voor institutioneel racisme en de problemen die nog steeds spelen in de relatie tussen Groenland en Denemarken.