Iran schort samenwerking met IAEA op na aanvallen op nucleaire programma

Gepubliceerd op 02/07/2025 12:00 in Buitenland

De Iraanse president Pezeshkian heeft besloten dat Iran de samenwerking met het internationaal atoomagentschap IAEA opschort. Dit besluit volgt op grootschalige aanvallen door Israël en de Verenigde Staten op faciliteiten van het Iraanse nucleaire programma. De aanvallen begonnen op vrijdag 13 juni met Israëlische luchtaanvallen en eindigden met zware Amerikaanse bombardementen op drie nucleaire complexen in Iran.

Sinds de aanvallen lagen de inspecties stil en recent stemde het Iraanse parlement in met het opschorten van de samenwerking met het IAEA. In het parlement stemde niemand tegen, aangezien het gedomineerd wordt door haviken. De invloedrijke Raad van Hoeders, bestaande uit geestelijken en rechtsgeleerden, steunt deze beslissing ook.

Voor de aanvallen hield het IAEA toezicht op het Iraanse nucleaire programma. Het atoomagentschap had scherpe kritiek geuit op Iran, waarbij werd gesteld dat het regime informatie achterhield en zich niet aan de afspraken hield om een kernwapen te voorkomen.

Onder afspraken uit 2015 met de VS en andere grote landen mocht Iran uranium verrijken voor nucleaire energie in ruil voor het beperken van het nucleaire programma. President Trump zei echter in 2018 eenzijdig deze afspraken op.

De reactie van het IAEA op de berichten uit Iran is nog niet bekend, evenals de duur van de opschorting. Het is onduidelijk of inspecteurs het land moeten verlaten en of ze nog aanwezig zijn. Iran heeft in het verleden inspecties bemoeilijkt om druk uit te oefenen op onderhandelingen met het Westen.

Rafael Grossi, de directeur van het IAEA, heeft aangegeven dat hoewel er grote schade is aangericht aan het Iraanse atoomprogramma, het land de kennis en kunde heeft om het snel weer op te starten. Iran heeft zelf verklaard dat de schade beperkt is en dat het verrijkte uranium al voor de aanvallen was weggehaald.

Critici van de aanvallen op Iran waarschuwen dat het gebrek aan vertrouwen in de VS ervoor kan zorgen dat Iran alsnog een kernbom zal bouwen.