Noodklok geluid over rechtshandhaving op Caribisch Nederland
Gepubliceerd op 19/05/2025 09:00 in Buitenland
De huidige situatie van de rechtshandhaving op de eilanden Bonaire, Saba en Sint Eustatius, ook wel Caribisch Nederland genoemd, staat onder druk. Uit een rapport van de Raad voor de Rechtshandhaving blijkt dat er sprake is van onderbezetting, gebrekkige coördinatie en toenemende criminaliteit, wat de veiligheid van burgers, personeel en gedetineerden in gevaar brengt.
Vooral op Bonaire zijn de problemen het grootst. De politie kampt met structurele onderbezetting en kan zelfs de minimale bezetting voor noodhulp niet garanderen. Sinds begin 2024 is de werkdruk extreem hoog, waardoor fouten toenemen en politiemensen uitvallen. Dit heeft directe gevolgen voor zowel de veiligheid van burgers als agenten.
Ook de situatie in de gevangenis op Bonaire is zorgwekkend. Meer dan veertig procent van de gevangenen zijn illegale Venezolanen die veroordeeld zijn voor drugssmokkel. Door een gebrek aan personeel kunnen programma's niet worden uitgevoerd en dreigt de orde te ontsporen. Uitzetting van gedetineerden en het handhaven van voorwaardelijke straffen stagneert, ondanks tijdelijke hulp uit Europees Nederland.
De Raad voor de Rechtshandhaving wijst op het gebrek aan centrale aansturing vanuit Den Haag, met name op het gebied van maritieme grensbewaking. De marechaussee en kustwacht zijn niet effectief in staat de kust te bewaken en op Saba en Sint Eustatius vinden vrijwel geen douanecontroles meer plaats. Dit creëert een risico voor drugs- en mensenhandel.
Het rapport roept op tot een betere samenwerking tussen verschillende diensten en pleit voor praktische afspraken tussen grensbewakers, politie, douane en kustwacht. Ook de Voogdijraad, verantwoordelijk voor jeugdbescherming, verkeert in zwaar weer door personeelsgebrek en uitval.
De Raad voor de Rechtshandhaving benadrukt dat de kern van de problemen ligt bij gebrekkige coördinatie op ministerieel niveau. Er wordt gepleit voor de oprichting van een 'Caribendesk' binnen het ministerie van Justitie en Veiligheid om versnippering tegen te gaan. Ministers van Justitie en Asiel en Migratie worden opgeroepen om met spoed met structurele oplossingen te komen.
Het rapport concludeert dat investeringen en fundamentele keuzes onvermijdelijk zijn om de situatie te verbeteren en dat het voortduren van de huidige situatie onacceptabel is.