Dreiging van autocratie neemt toe in de Verenigde Staten

Gepubliceerd op 10/05/2025 09:00 in Buitenland

Vooraanstaande wetenschappers waarschuwen dat de Amerikaanse democratie in rap tempo afbrokkelt en dat het land kan veranderen in een autocratie. Uit de Authoritarian Threat Index blijkt dat bijna 50 procent van de Amerikaanse experts geloven dat de VS een autocratie kan worden.

In de eerste honderd dagen van president Donald Trump zien onderzoekers veel overeenkomsten tussen zijn handelen en dat van wereldleiders die als alleenheersers regeren. De snelheid waarmee de Amerikaanse samenleving richting autocratie afglijdt, baart zorgen. Recentelijk kregen de VS een score van 3,3 op een schaal van 1 tot 5 in de Authoritarian Threat Index, terwijl India een score van 3,7 en Duitsland een score van 1,3 behaalden.

Deskundigen zoals Michael Miller en Staffan Lindberg benadrukken dat de aanvallen op de democratie snel toenemen onder het bewind van Trump. Miller spreekt van een agressieve werkwijze van de regering-Trump die doet denken aan een autocratie.

Lindberg, directeur van het V-dem Instituut, vergelijkt Trumps schade aan de Amerikaanse democratie met die van wereldleiders zoals Modi, Erdogan en Orbán. Hij waarschuwt dat de VS op het randje van een "electorale autocratie" staat.

Trump voerde volgens Lindberg een openlijk autocratische campagne en zet nu acties in als intimidatie van media, vervolging van politieke tegenstanders en het omzeilen van controlemechanismen zoals het Congres en het justitiële systeem.

Het feit dat Trump zijn plannen voornamelijk per decreet uitvoert en zelfs overweegt Amerikaanse staatsburgers te deporteren naar gevangenissen in het buitenland, toont volgens Miller de autocratische neigingen van de president.

Om het tij te keren, benadrukken de wetenschappers het belang van rechters die de democratische normen en waarden moeten beschermen. Zonder deze bescherming lijkt het proces richting een autocratie onstopbaar.