Activisten en advocaten in China geïntimideerd tijdens VN-bijeenkomsten

Gepubliceerd op 04/05/2025 11:00 in Buitenland

Uit onderzoek van het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) blijkt dat activisten en advocaten die zich bezighouden met mensenrechten in China worden geïntimideerd via Chinese niet-gouvernementele organisaties (ngo's) op en rond bijeenkomsten van de Verenigde Naties (VN).

Het aantal Chinese ngo's met consultatieve status bij de VN is in de afgelopen zeven jaar bijna verdubbeld. Deze status geeft toegang tot VN-vergaderingen onder de voorwaarde dat de organisatie vrij van overheidsinmenging opereert.

Echter, het ICIJ-onderzoek onthult dat 59 van de 106 Chinese en Taiwanese ngo's met consultatieve status sterke banden hebben met de Chinese overheid. In minstens 46 van deze organisaties bekleedt een hooggeplaatst lid ook een positie binnen de overheid of de Chinese Communistische Partij.

Chinese afgevaardigden trekken naar Genève om kritiek op China te smoren door mensen op en rond de VN Mensenrechtenraad-bijeenkomsten te intimideren en het verhaal van de eigen regering te promoten, aldus het rapport van ICIJ.

Volgens deskundige Courtney Fung, die China's rol binnen de VN bestudeert, vult China de spreekbanken met organisaties die positief zijn over China's mensenrechtenbeleid en ontmoedigt het kritische vragen.

De Chinese ngo's proberen ook China-kritische geluiden te onderdrukken, vooral tegen Tibetanen. Mélanie Blondelle van International Campaign for Tibet bevestigt dat China agressieve pogingen onderneemt om critici het zwijgen op te leggen, zowel bij het verkrijgen van een consultatieve status bij de VN als tijdens nevenevenementen van de Mensenrechtenraad.

Sinds Xi Jinping aan de macht is, is de ngo-sector in China sterk veranderd met nieuwe regels, meer organisaties en meer buitenlandse activiteiten. Het aantal Chinese ngo's bij de VN is niet alleen gegroeid, maar ze spreken ook vaker. De ngo's met banden met de Chinese overheid registreren zich massaal voor spreektijd tijdens de Mensenrechtenraad-sessies, waardoor andere stemmen nauwelijks aan bod komen.

China heeft de afgelopen jaren meer macht en invloed binnen de VN gekregen, mede doordat landen die samenwerken met China vaker leiderschapsposities binnen VN-organen krijgen. Met de terugtrekking van de VS onder Trump uit verschillende VN-organen, probeert China mogelijk deze ruimte op te vullen.