Europarlementariërs debatteren over gebruik kunstmatige intelligentie bij opsporing

Gepubliceerd op 13/06/2023 19:00 in Buitenland

Het Europees Parlement heeft een wetsvoorstel besproken over het gebruik van kunstmatige intelligentie bij opsporingsdiensten. Er werd gedebatteerd over de vraag hoever men mag gaan met AI als het gaat om de privacy van burgers en of opsporingsdiensten meer bevoegdheden moeten krijgen om criminelen en terroristen sneller op te pakken. Het gaat met name om speciale camerasystemen die continu live aan gezichtsherkenning doen.

CDA-Europarlementariër Jeroen Lenaers pleit ervoor dat bij kinderontvoeringen, terreurdreiging en criminaliteit gebruik gemaakt mag worden van slimme camerasystemen. Hij benadrukt dat het belangrijk is om naar de voordelen van de technologie te kijken en niet alleen bang te zijn voor kunstmatige intelligentie. Kim van Sparrentak van GroenLinks en Frederik Zuiderveen Borgesius, hoogleraar ICT en recht, zijn echter kritisch over het toestaan van uitzonderingen op het gebruik van gezichtsherkenning. Van Sparrentak vraagt zich af of deze biometrische slimme camera's dan continu moeten aanstaan en wijst erop dat het voorstel van het CDA al over verdachten van misdrijven gaat waarvoor je drie jaar gevangenisstraf kunt krijgen. Zuiderveen Borgesius waarschuwt voor een glijdende schaal en stelt dat als uitzonderingen toegestaan worden, landen zo'n systeem gaan installeren en het ook voor andere doeleinden gebruikt gaat worden.

De Europese toezichthouders zijn tegen gezichtsherkenning in de openbare ruimte en drongen in 2021 al aan op een verbod. Aleid Wolfsen, voorzitter van de Nederlandse Autoriteit Persoonsgegevens, stelt dat elke camera met gezichtsherkenning die op straat, in het park, de trein of de bus geplaatst wordt, een stap dichter bij een surveillancemaatschappij is.

Hoofd van het Centrum voor Biometrie van de politie, John Riemen, vindt dat dit soort camera's handig kan zijn bij opsporing in bepaalde zaken, maar stelt ook dat de slagkracht van gezichtsherkenning overgewaardeerd wordt. Mensen moeten namelijk heel goed in beeld gebracht worden voordat het echt een effectief hulpmiddel is, en het dragen van een pet maakt het al moeilijk om herkend te worden.

Morgen bepalen de Europarlementariërs hoe de nieuwe wet eruit moet komen te zien en gaan direct onderhandelen met de EU-landen. De Europese Commissie hoopt nog dit jaar een akkoord te hebben over de nieuwe wet, waarna het nog ongeveer twee jaar zal duren voordat de regels echt van kracht worden.