Nederland minder goed voorbereid op pandemie dan vijf jaar geleden

Gepubliceerd op 28/02/2025 06:00 in Binnenland

Nederland heeft momenteel een lagere basiscapaciteit aan IC-bedden dan vijf jaar geleden, met slechts ongeveer 850 bedden beschikbaar in vergelijking met 1150 bedden in het verleden. De structurele investeringen van 300 miljoen euro door het vorige kabinet om de capaciteit van de GGD's, het RIVM en de IC-capaciteit te versterken worden nu grotendeels teruggedraaid door de huidige coalitie.

Zorgminister Agema heeft beloofd deze bezuinigingen te herstellen, maar het ministerie van Volksgezondheid heeft nog geen duidelijkheid gegeven over de financiële dekking. Dit maakt het verbeteren van de nationale crisisorganisatie, zoals aanbevolen door de Onderzoeksraad voor Veiligheid, ingewikkelder.

Er wordt wel een nieuwe organisatie opgezet, de Landelijke Functie Opschaling Infectieziektebestrijding, maar door de bezuinigingen zal deze minder effectief zijn. Er is ook onzekerheid over de ontwikkeling van een goed informatiesysteem om virusuitbraken tijdig op te sporen.

Het financiële systeem zorgt er ook voor dat het aantal IC-bedden afneemt, aangezien zorgverzekeraars alleen betalen voor bezette bedden. Het voorzien van extra financiering door zorgverzekeraars om onbezette bedden te bekostigen en voldoende capaciteit te garanderen stuit op problemen vanwege hun doel om de zorgpremie laag te houden.

Het voorstel van IC-artsen voor een beschikbaarheidsbekostiging vanuit de overheid als oplossing wordt genoemd om ongebruikte bedden en personeel te kunnen bekostigen in geval van een pandemie. Dit zou ook de mogelijkheid bieden om extra personeel in te zetten op andere afdelingen tijdens rustige periodes.

Zorgen worden geuit over de beperkte ruimte voor patiënten met een ernstige virusinfectie bij een nieuwe pandemie, en de maatschappelijke gevoelige vraag van wie wel en geen zorg zal krijgen. Het is nog onzeker of de politieke leiders bereid zullen zijn om deze vraag te beantwoorden.