Problemen met incasso van boetes voor winkeldiefstallen door nieuwe politiebeleid

Gepubliceerd op 22/01/2025 07:00 in Binnenland

De incasso van boetes die ondernemers zelf mogen opleggen aan winkeldieven loopt spaak door veranderingen in het beleid van de politie. Organisaties zoals SODA en Overlastregistratie Nederland, die zich bezighouden met winkeldiefstallen, melden dat de meeste boetes niet geïnd kunnen worden vanwege het uitblijven van persoonsgegevens van verdachten.

Ondernemers hebben de mogelijkheid om winkeldieven een boete van 181 euro op te leggen als compensatie voor de tijd die zij verliezen na een diefstal. Veel supermarkten en grote winkelketens hebben dit uitbesteed aan marktpartijen die namens hen de benodigde gegevens bij de politie kunnen opvragen en de incasso regelen tegen een vergoeding.

Sinds februari vorig jaar is het aantal geleverde politiegegevens fors gedaald, volgens marktleider SODA. Stichting DAAD, die toezicht houdt op de civiele aansprakelijkstelling van winkeldieven door SODA, meldt dat het merendeel van de benodigde gegevens niet meer verstrekt wordt. Hierdoor zijn naar schatting zo'n 20.000 winkeldiefstallen niet meer te verhalen, wat resulteert in bijna vier miljoen euro misgelopen schadevergoeding voor winkeliers.

Daarnaast heeft het tekort aan gegevens andere gevolgen, zoals een dalende aangiftebereidheid en afnemend vertrouwen in de overheid, volgens Niels van Os van SODA. Het preventieve effect van het moeten betalen van een schadevergoeding door winkeldieven blijft nu uit.

De politie erkent dat er minder gegevens worden verstrekt vanwege het arbeidsintensievere proces. Eerder werd dit geautomatiseerd gedaan, maar vanwege fouten is dit stopgezet. Daarnaast vereist de privacywetgeving handmatige controle van gegevens, wat extra tijd kost die er vaak niet is.

De politie staat voor ethische dilemma's zoals aan wie gegevens verstrekt moeten worden en of gegevens van minderjarigen gedeeld moeten worden. Er wordt gewerkt aan een nieuw landelijk proces, maar dit vergt tijd. In de praktijk deelt de politie al sinds 2012 persoonsgegevens van winkeldieven, maar er is nog geen definitieve oplossing gevonden voor deze kwestie.

SODA is al sinds februari vorig jaar in gesprek over een oplossing, maar tot nu toe zonder succes. Supermarkten en grote winkelketens willen de problemen niet bevestigen of geven geen commentaar. Overlastregistratie Nederland bevindt zich in een rechtszaak met de politie na klachten over hun handelwijze. Een uitspraak wordt binnenkort verwacht.