EU-adviseur Asscher bepleit verlenging speciale status Oekraïense vluchtelingen

Gepubliceerd op 05/06/2023 20:00 in Binnenland

Lodewijk Asscher, EU-adviseur en voormalig PvdA-leider, pleit voor het verlengen van de speciale verblijfstatus van Oekraïense vluchtelingen die in de Europese Unie zijn beland. Deze status loopt tot maart 2025, maar Asscher stelt voor deze te verlengen met de tijd die nodig is om Oekraïne opnieuw op te bouwen na de oorlog. Mogelijk is dit tien jaar.

Asscher werd vorig jaar benoemd door de Europese Commissie om advies te geven over de opvang en integratie van Oekraïense vluchtelingen. Morgen presenteert hij zijn rapport. In het document noemt hij de speciale status voor Oekraïners die in maart 2022 werd ingevoerd "de belangrijkste beslissing die de Europese Raad heeft genomen".

Door deze maatregel hebben Oekraïense vluchtelingen een speciale verblijfsstatus en hoeven zij geen asiel aan te vragen. De overheid van het land waar zij zich vestigen, is verantwoordelijk voor hun huisvesting. Ook hebben zij het recht om te werken in de EU en op sociale bijstand.

Oekraïners mochten al 90 dagen vrij rondreizen in de EU zonder visum, maar vanwege het uitbreken van de oorlog is de nieuwe richtlijn ingevoerd.

Asscher schrijft in zijn rapport over de uitdagingen die de Russische invasie van Oekraïne met zich meebrengt. "Internationale beginselen en Europese waarden, zoals soevereiniteit, democratie en de rechtsstaat, staan direct op het spel. Nu de oorlog zijn tweede jaar is ingegaan, zal de uitkomst ervan onze toekomst bepalen."

Asscher pleit niet alleen voor verlenging van de speciale status, maar ook voor meer hulp aan vluchtelingen om passend werk te vinden en hun kinderen beter te integreren, bijvoorbeeld via regulier onderwijs. Hij wijst er ook op dat er nog veel EU-geld beschikbaar is voor hulp aan Oekraïners.

Asscher waarschuwt ook voor "solidariteitsmoeheid" in de EU en dringt aan op ondersteuning van lidstaten bij het aanpakken van kosten van levensonderhoud en de huisvestingscrisis om spanningen te voorkomen.

De verlenging van de speciale status zal afhankelijk zijn van de beslissing van de Europese Raad.