Spoedwet moet tekort aan nieuwkomersonderwijs verlichten, maar critici plaatsen vraagtekens

Gepubliceerd op 03/06/2023 21:01 in Binnenland

Duizenden kinderen die nieuw zijn in Nederland en de taal nog niet spreken, krijgen niet voldoende speciaal nieuwkomersonderwijs. Door de groeiende toestroom van vluchtelingen en het lerarentekort zijn er zowel in het basis- als middelbaar onderwijs wachtlijsten of leerlingenstops. De organisatie Lowan schat dat zeker 2000 kinderen tussen de 12 en 18 jaar oud nu geen onderwijs krijgen. Ook vanwege de inrichting van de noodopvang krijgen de kinderen soms geen onderwijs.

Een spoedwet die volgende week naar de Tweede Kamer gaat, moet voor verlichting zorgen. De wet maakt het mogelijk om tijdelijke onderwijsvoorzieningen op te richten zonder dat aan alle wettelijke eisen voor onderwijsaanbod en personeel wordt voldaan. Voor Oekraïense leerlingen was dit al mogelijk, maar de spoedwet moet de verlaagde eisen nu mogelijk maken voor alle leerlingen die nieuw in Nederland zijn.

In Amsterdam zijn de schoolbesturen in december al gestart met zo'n tijdelijke onderwijsvoorziening voor alle leerlingen. In die tijdelijke onderwijsvoorzieningen werkten in het begin alleen Oekraïense leerkrachten. Inmiddels zijn er ook andere anderstalige docenten aan de slag. "Het gaat om docenten die een onderwijsbevoegdheid hebben in hun eigen land, soms al 25 jaar voor de klas staan en alleen nog geen Nederlands spreken. Maar dat betekent niet dat ze slecht lesgeven," aldus projectleider Natasja Belt.

Critici plaatsen vraagtekens bij de spoedwet. Schoolleider Karin Zwiers van het Dr. Nassau College in Assen noemt de wet absoluut noodzakelijk, maar maakt zich ook zorgen. "Doe je nieuwkomers niet tekort als je ze niet het volledige lesprogramma geeft en onbevoegde docenten voor de klas zet. Juist de jonge nieuwkomers hebben goed onderwijs nodig voor een goede start in Nederland." Zwiers denkt niet dat de wet ervoor gaat zorgen dat alle kinderen meteen naar school kunnen. Ze vraagt om structurele oplossingen: "Hoe ga je meer leraren opleiden?"

Lowan noemt de wet "een noodverband" en wijst erop dat kinderen na een jaar nieuwkomersonderwijs niet hetzelfde taalniveau hebben als kinderen die wel nieuwkomersonderwijs hebben gekregen. Als ze doorstromen naar het reguliere onderwijs, hebben ze een achterstand. "Zo schuiven we het probleem dus door," aldus Lowan.