Amnesty International rapport toont onrechtmatige ID-controles bij demonstraties in Nederland

Gepubliceerd op 01/06/2023 15:01 in Binnenland

Volgens een rapport van Amnesty International houdt de politie in Nederland demonstranten ongeoorloofd in de gaten en worden vreedzame demonstranten onrechtmatig gecontroleerd op hun identiteitsbewijs. De politie ontkent echter dat de werkwijze onrechtmatig is en stelt dat er niets met de gegevens wordt gedaan, tenzij een agent gericht zoekt. Hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Vrije Universiteit Amsterdam, Jon Schilder, noemt de werkwijze onrechtmatig en is van mening dat de wet op de identificatieplicht zijn doel voorbij schiet.

Volgens Schilder is het vooral kwalijk dat de politie demonstranten systematisch controleert en er wantrouwen heerst, terwijl de politie juist een demonstratie hoort te faciliteren en niet op deze systematische manier om gegevens hoort te vragen. Schilder vindt dat de wet nauwkeuriger moet formuleren wanneer om een ID gevraagd mag worden.

Ondernemer en demonstrant Marcel Rozenboom (58) merkt op dat het vragen om een ID vaak gebeurt terwijl er niets aan de hand is qua ordeverstoring en dat het afschrikwekkend werkt. Rozenboom denkt dat het vragen om een ID mensen bang maakt en hun recht om vrij te demonstreren inperkt. Hoogleraar Schilder beaamt dit en stelt dat het ID vragen angst aanjaagt en invloed kan hebben op toekomstige carrières, vooral omdat gegevens bewaard blijven.

Schilder benadrukt dat demonstranten niet bang gemaakt horen te worden en dat demonstreren een van de fundamentele rechten in een democratische rechtsstaat is. Hij meent dat de manier waarop gemeentes en politie met demonstraties omgaan steeds strenger wordt, en dat dit een zorgwekkende ontwikkeling is. De Tweede Kamer zou volgens Schilder aan de slag moeten gaan met deze kwestie.