Nederland onvoldoende voorbereid op hybride aanvallen, waarschuwt Adviesraad Internationale Vraagstukken

Gepubliceerd op 03/06/2024 23:00 in Binnenland

Nederland is niet goed genoeg toegerust om zich te verdedigen tegen hybride aanvallen op cruciale overheidsdiensten zoals de energie-, voedsel- en watervoorziening, communicatie- en transportsystemen. Daarnaast is de Nederlandse samenleving zich onvoldoende bewust van de impact van deze potentiële aanvallen, volgens een rapport van de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV).

AIV-voorzitter Bert Koenders benadrukt dat de dreigingen van vandaag anders zijn dan in het verleden. De Nationale Veiligheidsraad van Nederland, opgericht in 2022, reageert volgens hem te reactief. Hij pleit voor meer anticipatie en kwetsbaarheidsanalyses op het gebied van watervoorziening, transport en digitale weerbaarheid.

De AIV adviseert om een vorm van maatschappelijke dienstplicht in te voeren, burgers meer te betrekken bij politieke besluitvorming via burgerberaden en het reservistenbestand uit te breiden. Bewustwording over desinformatie en cyberdreigingen en het bevorderen van digitale geletterdheid en mediawijsheid zijn cruciale aanbevelingen.

Volgens de AIV loopt Nederland achter op andere Europese landen zoals het Verenigd Koninkrijk en Scandinavische landen in het tegengaan van hybride dreigingen. Het rapport benadrukt dat een sterke Nationale Veiligheidsraad beter moet coördineren en gerichte maatregelen moet nemen om de weerbaarheid van de samenleving te vergroten.

Finland wordt genoemd als voorbeeld van een land dat succesvol heeft gebouwd aan weerbaarheid tegen hybride onveiligheid. Samenwerking tussen overheid, Defensie en andere partijen heeft bijgedragen aan zowel de maatschappelijke als economische weerbaarheid van het land.

De AIV waarschuwt voor de kwetsbaarheid van een open democratische samenleving en benadrukt de gevolgen van aanvallen op essentiële sectoren. Het hoofddoel van deze aanvallen is het creëren van angst en onzekerheid, wat kan leiden tot verminderd vertrouwen in instituties en overheden.

Voormalig veiligheidschef Dick Schoof wordt genoemd als iemand die alert zal zijn op hybride dreigingen als hij premier wordt. Schoof waarschuwde al in 2017, onder leiding van toenmalig minister Koenders, dat Nederland achterliep op het gebied van nationale veiligheid.

In Nederland is het besef gegroeid dat er actie moet worden ondernomen om het land beter te beschermen tegen hybride dreigingen en om de weerbaarheid van de samenleving te vergroten.