Psychiatrisch patiënten, naasten en zorgverleners bereiden collectieve rechtszaak voor tegen Staat en zorgverzekeraars

Gepubliceerd op 30/05/2024 08:00 in Binnenland

Psychiatrisch patiënten, naasten en zorgverleners in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) zijn bezig met de voorbereiding van een collectieve rechtszaak tegen de Staat en zorgverzekeraars. Dit initiatief is ontstaan vanuit de stichting 'Recht op GGZ'. Zij zijn van mening dat de verzekeraars in strijd handelen met hun wettelijke zorgplicht door onvoldoende ggz in te kopen, terwijl de rijksoverheid te weinig geld beschikbaar stelt.

De wachtlijsten in de ggz zijn door deze problemen onaanvaardbaar lang geworden, wat resulteert in schending van de mensenrechten van de patiënten. Het gaat hierbij om het recht op leven en het recht op toegang tot gezondheidszorg.

Volgens de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) waren er eind vorig jaar bijna 100.000 wachtplekken in de ggz. Ongeveer 78.000 patiënten staan op deze wachtlijsten, waarbij meer dan de helft langer moet wachten dan verantwoord is, vooral degenen met ernstige klachten zoals trauma en depressieve stemmingsstoornissen.

Het lange wachten veroorzaakt niet alleen persoonlijk leed, maar heeft ook grote maatschappelijke gevolgen. Onderzoek toont aan dat elke maand extra op de wachtlijst de kans op lange termijn werkzaamheid met 2 procent verlaagt. Als de wachttijden met één maand worden teruggedrongen, kan dit al meer dan 300 miljoen euro per jaar besparen.

De oorzaak van de lange wachtlijsten ligt volgens de stichting voornamelijk in de omzetplafonds die zorgverzekeraars opleggen aan ggz-instellingen. Het ministerie van VWS ontkent dat dit nog steeds gebeurt, maar volgens de stichting kan het volledig benutten van het budget de wachtlijsten verminderen.

De eisers hebben de afgelopen jaren verschillende acties ondernomen om aandacht te vragen voor dit probleem, en hopen dat deze inspanningen vruchten af zullen werpen. Indien dat niet gebeurt, zal de zaak waarschijnlijk eind dit jaar voor de rechter komen.

Zowel Zorgverzekeraars Nederland als de demissionair minister van Volksgezondheid, benadrukken het belang van toegankelijke ggz en werken aan maatregelen om de wachtlijsten te verminderen.