Onenigheid tussen kabinet en warmtebedrijven bedreigt doelstellingen warmtenetten

Gepubliceerd op 15/05/2024 00:00 in Binnenland

Het demissionaire kabinet streeft ernaar om in 2030 500.000 extra huishoudens aan te sluiten op een warmtenet, maar dit doel staat momenteel op losse schroeven. Er is onenigheid ontstaan tussen het kabinet en warmtebedrijven over wie de controle zal hebben over de warmtenetten. Uit onderzoek van Nieuwsuur is gebleken dat meer dan 90 procent van de geplande aansluitingen in Nederland momenteel stil liggen.

Warmtenetten spelen een cruciale rol bij het verwijderen van gas uit woningen en het halen van de Nederlandse klimaatdoelen. Deze netten, ook bekend als stadsverwarming, maken gebruik van restwarmte uit bijvoorbeeld de industrie om huizen te verwarmen.

Het kabinet heeft als doel om de komende zeven jaar een half miljoen woningen aan te sluiten op een warmtenet, wat neerkomt op een verdubbeling van het huidige aantal. Echter, uit gegevens van de drie grootste warmtebedrijven Eneco, Vattenfall en Ennatuurlijk blijkt dat 91 procent van deze plannen momenteel stilligt.

De commerciële energiebedrijven hebben het werk gestaakt vanwege onvrede met een nieuw wetsvoorstel dat warmtebedrijven in publieke handen zou brengen. Eneco heeft aangegeven dat zij graag willen investeren in de warmtetransitie, maar dat dit door de wet niet meer mogelijk is vanwege de toenemende risico's.

Minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten staat achter het wetsvoorstel en is niet van plan om het aan te passen, ondanks het verzet van de energiebedrijven. Lokale overheden, zoals wethouder Lot van Hooijdonk in Utrecht, zijn positief over het plan van Jetten, waarbij zij meer zeggenschap krijgen over de warmtevoorziening.

Het stilleggen van de plannen door de commerciële warmtebedrijven heeft verstrekkende gevolgen voor honderdduizenden huishoudens die wachten op een warmtenetaansluiting. Eneco-directeur Wit waarschuwt dat de doelstelling van 500.000 aansluitingen in 2030 niet haalbaar zal zijn vanwege de huidige impasse.

Diverse projecten, zoals in de Utrechtse wijk Overvecht, zijn stopgezet vanwege de hoge kosten. Bewoners maken zich zorgen over de toekomst van de energievoorziening in hun wijk. Van Hooijdonk benadrukt het belang van publieke betrokkenheid bij de transitie naar warmtenetten, gezien de complexiteit van het proces.