Spanningen tussen docenten en studenten over godsdienst, seksualiteit, politiek en evolutietheorie op mbo-scholen

Gepubliceerd op 16/05/2023 13:01 in Binnenland

Uit onderzoek van de universiteit in Wageningen blijkt dat tweederde van de docenten op mbo-scholen te maken krijgt met spanningen tussen docenten en studenten over godsdienst, seksualiteit, politiek en de evolutietheorie. Ongeveer de helft van de ondervraagde docenten geeft aan af en toe spanningen te ervaren bij dit soort gesprekken en 13 procent heeft hier regelmatig mee te maken.

Kennedy Tielman, onderzoeker bij de universiteit in Wageningen, ondervroeg 900 docenten van 20 scholen die werken in mbo-klassen met minimaal 60 procent studenten die een migratieachtergrond hebben. Het onderzoek toont aan dat sommige studenten weigeren de hand van hun homoseksuele klasgenoot vast te houden tijdens een groepsopdracht. Ook zijn er spanningen op stageplekken waar sommige studenten moeite hebben met autoriteit. Verder willen jonge moslima's van een zorgopleiding geen mannelijke patiënten wassen vanwege hun geloof.

Docenten voelen zich vaak overweldigd door de toenemende culturele en sociaaleconomische verschillen en andere vormen van diversiteit in de klas. Veel van hen voelen zich slecht voorbereid om gevoelige onderwerpen te bespreken. Tielman vindt dat er op lerarenopleidingen meer aandacht moet zijn voor het opdoen van kennis en vaardigheden om dit soort situaties aan te pakken, zoals cultureel responsief lesgeven.

Soms gaat het mis doordat docenten en studenten elkaar niet begrijpen. Sommige studenten vinden het niet respectvol om iemand in de ogen te kijken, terwijl de docent dat juist van ze verlangt. Docenten moeten ook een grens kunnen trekken, bijvoorbeeld als het gaat om homofobe opmerkingen. Discriminerende uitspraken zijn niet onderhandelbaar.

Het onderzoek toont ook aan dat docenten met multiculturele vaardigheden juist vaker spanningen melden dan collega's die daar minder ervaring mee hebben. Dat komt waarschijnlijk omdat zij de conflicten beter herkennen, vaker worden ingezet in klassen waar meer botsingen zijn en die spanningen ook vaker rapporteren.

Tielman benadrukt dat het belangrijk is om open te staan voor gesprekken en meerdere perspectieven de ruimte te bieden, om zo de studenten gemakkelijker mee te krijgen. Het bespreken van de spanningen is volgens hem belangrijk om zo tot oplossingen te komen, maar er moet ook een grens worden getrokken.