Zeldzaam systeem van sterren mogelijk zichtbaar aan de hemel

Gepubliceerd op 22/03/2024 15:00 in Binnenland

Ergens in de komende maanden voorspellen NASA-sterrenkundigen dat een systeem van sterren aan de hemel te zien zal zijn, dat normaal gesproken niet waarneembaar is met het blote oog.

Dit systeem bestaat uit twee sterren, een 'witte dwerg' en een 'rode reus', die op 3000 lichtjaar afstand van de aarde staan. De witte dwerg is een ster in de eindfase van zijn bestaan, terwijl de rode reus tijdelijk wat groter is.

Sterrenkundige Annelotte Derkink van de Universiteit van Amsterdam legt uit dat wanneer deze twee sterren in een nauwe baan om elkaar draaien, er materiaal van de rode reus naar de witte dwerg gaat. Dit kan leiden tot een nucleaire kettingreactie, waarbij de buitenste laag van de witte dwerg explodeert. Dit wordt een nova-explosie genoemd en maakt het systeem tijdelijk zo helder dat het met het blote oog zichtbaar is.

De laatste keer dat zo'n explosie plaatsvond was tachtig jaar geleden, en volgens berekeningen is de kans groot dat het dit jaar opnieuw gebeurt. Derkink vergelijkt het licht van het systeem nu met hoe het eruitzag in 1945, een jaar voor de laatste explosie.

Desondanks is het niet zeker of de explosie daadwerkelijk zal plaatsvinden. "Misschien gedraagt het systeem zich nu anders," zegt Derkink.

Als de explosie wel optreedt, hopen sterrenkundigen met behulp van telescopen meer te leren over het verloop van deze nova-explosie en of deze ster ook een supernova kan veroorzaken, een nog krachtigere explosie.

Sterrenliefhebbers die dit verschijnsel willen zien, wordt geadviseerd een app of hemelkaart erbij te pakken en te beginnen met kijken naar de Grote Beer, de Poolster, en vervolgens naar Hercules te zoeken.