Nederland moet zich voorbereiden op oorlogseconomie

Gepubliceerd op 02/03/2024 10:00 in Binnenland

Demissionair minister van Defensie Kajsa Ollongren heeft recentelijk in Nieuwsuur aangegeven dat Nederland zich moet gaan voorbereiden op een situatie waarin de samenleving veel gaat vragen. Dit lijkt te suggereren dat er een omschakeling naar een oorlogseconomie aan zit te komen, waarbij defensie prioriteit krijgt.

Wat houdt een oorlogseconomie precies in en wat betekent dit voor gewone burgers? Een oorlogseconomie draait volledig om de ondersteuning van oorlogsinspanningen, waarbij de productie van goederen en diensten ten behoeve van het leger wordt ingezet.

Naast wapens en munitie, is ook de productie van transportmiddelen, kleding en voedsel van belang. Experts benadrukken dat Nederland zich moet voorbereiden op een samenleving waarin defensie prioriteit heeft. Hierbij zal ook de burger merken dat bepaalde productiecapaciteit niet meer beschikbaar is voor consumptiegoederen, maar wordt ingezet voor defensiespullen.

Hoewel een volledige oorlogseconomie niet direct aan de orde is, vinden experts wel dat de overheid zich moet voorbereiden op verschillende scenario's. Zo is het belangrijk om voorraden aan te leggen, bijvoorbeeld voor essentiële producten zoals graan en medicijnen. Ook zou de overheid bedrijven die de defensie-industrie ondersteunen, zoals fabrikanten van wapens, munitie en drones, financiële garanties kunnen bieden.

Een oorlogseconomie kan ook leiden tot hogere belastingen en minder investeringen in andere sectoren, zoals de zorg en het onderwijs. Het kan ook leiden tot een herindeling van arbeidskrachten, waarbij mensen mogelijk meer zullen moeten gaan werken en van sector moeten veranderen.

Hoewel het beeld bestaat dat oorlog schadelijk is voor de economie, wijzen experts erop dat er in tijden van oorlog een grotere vraag naar arbeid kan zijn, wat de koopkracht kan verbeteren. Echter, een omschakeling naar een oorlogseconomie brengt ook uitdagingen met zich mee, zoals inflatie en herverdeling van arbeid.