Nederlandse bevolking groeit snel, maar woningen blijven achter

Gepubliceerd op 28/01/2024 09:00 in Binnenland

Het aantal inwoners van Nederland nadert de 18 miljoen, maar het aantal woningen is niet even snel gegroeid. Deskundigen waarschuwen dat dit probleem niet wordt opgelost zodra het bestaande woningtekort is weggewerkt, omdat de bevolking naar verwachting blijft groeien.

Volgens de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 kunnen er over 26 jaar nog eens 2 miljoen extra Nederlanders zijn. Experts stellen dat er nog geen plan klaarligt voor waar deze mensen moeten wonen.

Sinds het verdwijnen van het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM) in 2010, is er volgens onderzoekster Fransje Hooimeijer van de TU Delft een "beleidsvacuüm van vijftien jaar" ontstaan op het gebied van woningbouw en ruimtelijke ordening.

Hooimeijer benadrukt dat er een inhaalslag moet worden gemaakt, maar dat er ook naar de toekomst moet worden gekeken, met name naar de impact van klimaatverandering. Door de stijgende zeespiegel en de toenemende behoefte aan ruimte voor rivieren, zal er minder ruimte beschikbaar zijn voor woningbouw.

Volgens stedenbouwkundige Reinout Kleinhans van de TU Delft is er nog weinig besef van deze problematiek in de praktijk. Hij verwijst naar bouwplannen op locaties waar in de toekomst mogelijk sprake kan zijn van overstromingen. Hoewel deze plannen momenteel voldoen aan de normen, kan dit in de toekomst anders zijn.

Sinds 2022 is 'water en bodem sturend' het officiële uitgangspunt voor ruimtelijke inrichting in Nederland. Dit betekent dat er op lange termijn aanzienlijk minder ruimte zal zijn voor woningbouw, omdat er meer ruimte nodig is voor wateropslag en het risico op overstromingen kan toenemen.

Om te anticiperen op deze situatie onderzoeken experts alternatieve vormen van woningbouw. Zo wordt gedacht aan amfibisch wonen, waarbij huizen drijvend of op palen worden gebouwd. Ook modulair bouwen, waarbij huizen verplaatsbaar zijn, wordt genoemd als mogelijke oplossing.

Deskundigen benadrukken echter dat bij grootschalige projecten, zoals een hele woonwijk, de investeringen in infrastructuur en voorzieningen complex zijn. Ook het sociale aspect moet in overweging worden genomen, aangezien mensen niet zomaar willen verhuizen.

Volgens Kleinhans is er geen eenvoudige oplossing voor het toekomstige woningtekort zonder het remmen van de bevolkingsgroei. Hij wijst op de onvoorspelbaarheid van immigratie en pleit voor kritisch kijken naar de structuur van de economie om de afhankelijkheid van goedkope arbeid te verminderen.

De komende jaren zal dus veel inspanning nodig zijn om de groeiende bevolking van Nederland van voldoende woningen te voorzien, waarbij rekening gehouden moet worden met de gevolgen van klimaatverandering en de behoefte aan duurzame oplossingen.