Onzekerheid rondom omstreden spreidingswet in de Eerste Kamer

Gepubliceerd op 14/01/2024 21:00 in Binnenland

De Eerste Kamer staat de komende dagen in de schijnwerpers van politiek Den Haag vanwege de behandeling van de omstreden spreidingswet. Deze wet, ingediend door staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel), heeft als doel om asielzoekers en statushouders eerlijker te verdelen over gemeenten en het aanmeldcentrum in Ter Apel te ontlasten.

De behandeling van de wet zal twee dagen in beslag nemen vanwege het grote aantal sprekers dat zich heeft gemeld. Morgen zullen de senatoren aan het woord komen, terwijl overmorgen het demissionaire kabinet zal reageren.

De politieke verhoudingen in Den Haag zijn echter verre van duidelijk. Hoewel de oude Tweede Kamer vlak voor de verkiezingen van 22 november in meerderheid voor de spreidingswet stemde, zijn de politieke verhoudingen inmiddels veranderd. De wet zou nu waarschijnlijk worden weggestemd in de Tweede Kamer.

Desondanks deden partijen die praten over de vorming van een nieuw kabinet (PVV, VVD, NSC en BBB) een poging om verdere behandeling van de wet uit te stellen. Deze oproep werd echter afgezwakt vanwege het feit dat de Tweede Kamer zich niet mag bemoeien met het werk van de Eerste Kamer. Uiteindelijk sprak de Tweede Kamer alleen de wens uit dat de spreidingswet er voorlopig niet komt.

Het demissionaire kabinet heeft echter aangegeven niet aan deze wens te willen voldoen, waardoor de spreidingswet morgen op de agenda van de Eerste Kamer staat. Voor een meerderheid zijn 38 zetels nodig in de Eerste Kamer, die in totaal 75 zetels telt.

Momenteel zijn er 36 zetels in de Eerste Kamer die voor de spreidingswet hebben gestemd in de Tweede Kamer. Daarentegen hebben de tegenstemmers uit de Tweede Kamer slechts 37 zetels in de Eerste Kamer. Dit betekent dat er een cruciale rol is weggelegd voor twee senatoren van partijen die alleen in de Eerste Kamer vertegenwoordigd zijn: Martin van Rooijen van 50Plus en Auke van der Goot van OPNL.

De standpunten van de twee senatoren over de spreidingswet zijn nog onbekend. Zij kunnen echter de voor- of tegenstanders aan een meerderheid helpen. Beiden zullen hoogstwaarschijnlijk morgenavond laat het woord voeren.

De uiteindelijke stemming over de wet staat gepland voor volgende week dinsdag, waarna duidelijk zal worden hoe de hazen lopen. Staatssecretaris Van der Burg blijft gematigd optimistisch en benadrukt het belang van een eerlijke spreiding van asielzoekers over het land.

De onzekerheid rondom de stemming in de Eerste Kamer wordt vergroot door het feit dat Eerste Kamerleden geacht worden onafhankelijk te zijn en niet al te veel politiek te bedrijven. Dit zou kunnen betekenen dat senatoren van bijvoorbeeld de VVD of de BBB afwijkend zullen stemmen en zo de spreidingswet toch aan een meerderheid kunnen helpen. Deze situatie is extra pikant aangezien de leiders van deze partijen momenteel praten over een nieuw kabinet met de PVV, die fel tegen de spreidingswet zijn.

Lees meer nieuws in binnenland