Raad voor de rechtspraak bekritiseert voorstel minister Weerwind over uitstel gevangenisstraffen

Gepubliceerd op 19/12/2023 04:00 in Binnenland

De Raad voor de rechtspraak heeft kritiek geuit op het voorstel van demissionair minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) om gevangenisstraffen uit te stellen. Het gebrek aan personeel in de gevangenissen vormt volgens Weerwind de reden achter dit voorstel. Daarnaast wil hij onderzoeken of gedetineerden eerder met een enkelband vrijgelaten kunnen worden.

Voorzitter van de Raad, Henk Naves, heeft tegenover NRC verklaard dat dit voorstel het gezag van de rechter ondermijnt. "Wanneer er aan de beslissing van de rechter getornd wordt, kan dit schadelijk zijn voor het gezag en de geloofwaardigheid van de rechtspraak", aldus Naves.

Naves maakt zich tevens zorgen over de mogelijke ongelijkheid voor de wet, aangezien het kabinet overweegt om personen niet langer gevangen te zetten wanneer zij boetes van een bepaalde omvang niet betalen. "Het is onbegrijpelijk dat iemand die net een iets hogere boete heeft, wel gevangenisstraf krijgt als hij niet betaalt, terwijl een ander met een iets lagere boete dat niet hoeft", stelt Naves.

De Raad-voorzitter vermoedt dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), verantwoordelijk voor het gevangeniswezen, met deze maatregelen meer autonomie wil verkrijgen om zelf te bepalen hoe straffen worden uitgevoerd. Eerder zou DJI al zonder succes geprobeerd hebben om dit te realiseren. Naves merkt op: "Ik denk dat het huidige probleem van personeelstekort nu als voorwendsel wordt gebruikt."

Eerder uitten slachtofferadvocaten ook al kritiek op de maatregelen van Weerwind. "De rechter heeft geoordeeld dat iemand daadwerkelijk de gevangenis in moet", zegt Richard Korver, advocaat bij de vereniging voor slachtofferadvocaten NVSSA. "Ik begrijp dat er behoefte is aan noodoplossingen, maar dit staat haaks op de beginselen van een rechtsstaat waarin de rechter beslist."

Al met al blijven er zorgen bestaan over het voorstel van Weerwind om gevangenisstraffen uit te stellen en gedetineerden eerder vrij te laten met behulp van enkelbanden. De Raad voor de rechtspraak, evenals slachtofferadvocaten, vreest dat dit afbreuk doet aan het gezag van de rechter en leidt tot ongelijkheid voor de wet. Tevens wordt vermoed dat de DJI, door deze maatregelen te steunen, meer autonomie wil verkrijgen voor de uitvoering van straffen. Het blijft echter afwachten hoe de discussie rondom dit voorstel verder zal verlopen.