Nederlands zuivelbedrijf bedreigt plantaardige producten met rechtszaak over naam 'Droomboter'

Gepubliceerd op 13/12/2023 00:00 in Binnenland

Al jarenlang is er een discussie gaande over de benamingen van zuivel- en vleesvervangers, zoals 'havermelk' en 'vegaburger'. Terwijl het gebruik van deze benamingen is toegestaan voor vleesvervangers, geldt dit niet voor zuivelvervangers volgens de Europese wetgeving. Dit creëert een dilemma voor producenten van plantaardige producten, want hoe noem je een plantaardige boter die geen boter mag heten?

Het bedrijf Mister Kitchen staat voor dit dilemma met hun product genaamd 'Droomboter', gemaakt van cacaoboter. Deze naam is verboden omdat het een beschermde zuivelbenaming betreft, zo stelt de Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO). De NZO dreigt met een kort geding als het bedrijf de naam blijft gebruiken. Daarnaast is er ook een klacht ingediend bij de Reclame Code Commissie en heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit het bedrijf bezocht. Volgens hen mogen de termen 'room' en 'boter' niet gebruikt worden omdat het product volledig plantaardig is.

Joep Rats, directeur van de NZO, verklaart dat het product weliswaar een smeerbaar alternatief is, maar dat het geen boter bevat. Hij is van mening dat de naamgeving afbreuk doet aan de reeds gevestigde naam van boter. Rats benadrukt dat consumenten willen weten of er daadwerkelijk boter in een product zit. Hij ziet het als een uitdaging voor ondernemers om met een passendere naam te komen.

Daan Faber, mede-eigenaar van Mr. Kitchen, heeft echter een andere visie. Hij vindt het belangrijk dat consumenten de plantaardige 'Droomboter' kunnen vinden op dezelfde plekken waar ze altijd al boter hebben gekocht. Faber stelt dat een naam als 'plantaardig vet smeersel' niet zal verkopen in de winkel.

Als reactie op de dreiging van een rechtszaak heeft het 'Droomboter'-team van Mr. Kitchen besloten om de naam van hun product te veranderen.

Volgens de Rabobank zal de groei van plantaardige alternatieven beperkt blijven en zal dierlijke zuivel de komende jaren de meest populaire keuze blijven. Voedingsexpert Hans Dagevos benadrukt dan ook het belang van de naamgeving voor een succesvolle verkoop van plantaardige producten. Uit onderzoek blijkt namelijk dat wanneer een product refereert aan boter of vlees, consumenten het beter begrijpen.

Het debat over de benamingen van zuivelproducten van plantaardige oorsprong maakt deel uit van een bredere discussie, die ook op internationaal niveau wordt gevoerd. Termen zoals 'amandelmelk' en 'veganistische kaas' zijn al verboden voor Europese producten. Plantaardige alternatieven mogen geen namen krijgen die lijken op die van zuivelproducten.

In 2021 werden er nog twee omstreden voorstellen - amendement 165 en 171 - ingediend bij het Europees Parlement voor strengere regels met betrekking tot de benamingen van vleesvervangers en plantaardige zuivelvarianten. Zelfs verwijzingen naar het originele product zouden verboden moeten worden, bijvoorbeeld met de term 'kaasalternatief'.

Een petitie van ProVeg International, een organisatie die zich inzet voor plantaardige voeding, tegen deze "zuivelcensuur" werd ruim 450.000 keer ondertekend. Uiteindelijk werd amendement 165 voor de vleesvervangers ingetrokken. Amendement 171 werd wel aangenomen door het Europees Parlement, maar onder druk van consumenten later ook weer ingetrokken door de initiatiefnemer.

Of het kort geding over 'Droomboter' nu van de baan is, kan NZO-directeur Rats nog niet bevestigen. Hij laat echter weten dat "de angel er nu wel uit