Nieuw verbod op verkoop vapes met smaakjes, maar deskundigen betwijfelen effect op jongeren

Gepubliceerd op 10/12/2023 03:00 in Binnenland

Vanaf 1 januari is het zowel fysieke als online winkels verboden om vapes met smaakjes te verkopen. Dit verbod heeft als doel om jongeren te ontmoedigen om deze elektronische sigaretten te roken. Echter, artsen en deskundigen twijfelen of dit verbod daadwerkelijk zal leiden tot het stoppen van jongeren met het gebruik van vapes.

Danielle Cohen, longpatholoog bij het Leids Universitair Medisch Centrum, benadrukt dat het verbod de drempel voor jongeren om te beginnen met vapen zal verhogen. Voor veel jongeren waren de verschillende smaakjes namelijk erg aantrekkelijk. Toch is de verslavende stof in vapes nog steeds aanwezig, merkt Cohen op. Het is bovendien onduidelijk of het verbod gehandhaafd kan worden, aangezien het al lastig is om de minimumverkoopleeftijd van achttien jaar te controleren.

Vapen, afgeleid van het Engelse woord "vaporize" wat verdampen betekent, is een manier van roken waarbij verhitte olie wordt ingeademd. Het RIVM geeft aan dat er bij een e-sigaret minder schadelijke stoffen vrijkomen dan bij een gewone sigaret, maar Cohen stelt dat vapen nog steeds zeer ongezond is. De olie bevat namelijk een hoge dosis nicotine en verschillende toxische stoffen, waarvan nog niet alles bekend is. Cohen waarschuwt dat vapen op de korte termijn effect kan hebben op de hersenontwikkeling van jongeren, met symptomen zoals concentratieproblemen, stress, slapeloosheid, angst, paniekstoornissen en mogelijk zelfs depressies. Op de lange termijn bestaat het vermoeden dat vapen ook kanker, hart- en vaatziekten en longziekten kan veroorzaken.

Het verbod op vapes met smaakjes blijkt echter lastig te handhaven. Een jongere vertelt dat dergelijke vapes nog steeds op verschillende manieren gekocht kunnen worden, bijvoorbeeld via Snapchat of websites. Dit zou de zwarte handel stimuleren en mensen zouden hun vapes mogelijk zelfs uit het buitenland gaan bestellen. Om jongeren te ontmoedigen om te vapen, moet het volgens Cohen moeilijker worden om aan deze producten te komen. Ze benadrukt dat het gedrag van tieners niet snel zal veranderen en dat ze altijd geneigd zullen zijn om nieuwe dingen uit te proberen, vooral onder invloed van hun sociale omgeving. Daarom ziet Cohen het als taak van de overheid om jongeren te beschermen en het verkrijgen van vapes zo moeilijk mogelijk te maken. Ze vindt het Franse verbod een goed idee.

Naast het verbod benadrukt Cohen ook het belang van voorlichting. Samen met haar collega Frank Borm is ze een initiatief gestart om met artsen in heel Nederland scholen te bezoeken en in gesprek te gaan met jongeren over de gevaren van vapen. Cohen roept op tot actie om vapen uit te bannen.

Het is duidelijk dat het nieuwe verbod op vapes met smaakjes zowel positieve als negatieve reacties oproept. Deskundigen zijn er niet van overtuigd dat het verbod jongeren zal weerhouden van het gebruik van vapes, maar zijn van mening dat er aanvullende maatregelen nodig zijn om hen te beschermen tegen de gezondheidsrisico's van deze elektronische sigaretten.