COA gaat gemeenten aanspreken op lage huisvesting statushouders

Gepubliceerd op 27/11/2023 19:00 in Binnenland

Bestuurders van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) nemen zelf initiatief in het aanspreken van 45 gemeenten die te weinig doen aan de huisvesting van statushouders en asielopvang. Het COA heeft aangekondigd dat ambtenaren of bewindspersonen van het ministerie van Justitie en Veiligheid en Binnenlandse Zaken samen met COA-bestuurders deze gemeenten zullen bellen. Hoewel Gemeenten verantwoordelijk zijn voor de huisvesting van statushouders, zullen het COA en het ministerie van Justitie nu zelf ingrijpen. Het COA heeft aangegeven dat als gemeenten geen woning kunnen vinden, asielzoekers ondergebracht zullen worden in hotels of andere tijdelijke accommodaties, zowel in de gemeente zelf als in naburige gemeenten. De kosten hiervan zullen gedragen worden door het COA, al is de hoogte van het bedrag nog niet bekend.

Het COA weigert bekend te maken om welke 45 gemeenten het precies gaat. Deze maatregel maakt deel uit van een plan dat deze maand is opgezet door de landelijke overheid, provincies en gemeenten om de huisvesting van statushouders te versnellen. Het COA heeft eerder een dringende oproep gedaan om actie te ondernemen. Momenteel worden er ook al statushouders en asielzoekers ondergebracht in hotels. Aan het einde van vorig jaar verbleven ruim 2000 asielzoekers in ongeveer 80 hotels. Sinds 1 juli 2023 is het aantal beschikbare plekken uitgebreid naar 5000 voor statushouders.

Als gemeenten niet sneller actie ondernemen, zullen er over ruim een jaar naar verwachting 21.000 statushouders in de opvang verblijven, in plaats van de huidige bijna 16.000. Het groeiende aantal statushouders in de opvang komt voornamelijk doordat de doorstroom naar woningen stagneert als gevolg van het tekort aan beschikbare woningen.

De gevolgen van dit tekort aan opvangplekken zijn ook in Ter Apel te merken. Het aanmeldcentrum in Ter Apel heeft al wekenlang meer mensen dan het toegestane aantal van 2000. Afgelopen weekend verbleven er 2500 mensen, waarvan een deel in de wachtruimte van de Immigratie- en Naturalisatie Dienst en op stoelen. Om te voorkomen dat mensen buiten moesten slapen, zijn er afgelopen zondag met spoed honderd asielzoekers overgebracht naar een hotel in Kijkduin.

Het COA heeft eerder aangegeven dat het tekort aan opvangplekken niet wordt veroorzaakt door een toename van het aantal asielaanvragen, maar door het feit dat mensen te lang in de opvang blijven. Bijna de helft van de mensen in de opvang woont op een tijdelijke locatie die vaak na een paar maanden sluit, waardoor er steeds weer nieuwe alternatieve locaties moeten worden gevonden.

Daarnaast draagt ook de trage afhandeling van asielaanvragen door de Immigratie- en Naturalisatie Dienst (IND) bij aan het probleem. De wachttijd voor een beslissing op een asielaanvraag is gestegen tot een jaar, terwijl dit in februari nog 23 weken was. Momenteel wachten er zo'n 68.000 zaken op behandeling. Dit zorgt ervoor dat mensen die wachten op een beslissing langer in de opvang verblijven.

Een ander probleem is het tekort aan politiecapaciteit in Ter Apel om alle asielzoekers te registreren en hun identiteit vast te stellen. Hierdoor is de wachtrij voor registratie opgelopen tot 1500 mensen.

Volgens de wet moeten mensen die een verblijfsvergunning hebben gekregen binnen 14 weken gehuisvest zijn, maar door het gebrek aan beschikbare woningen duurt dit vaak veel langer. Het CO