PVV-leider Wilders roept op tot samenwerking na verkiezingsoverwinning

Gepubliceerd op 23/11/2023 06:00 in Binnenland

PVV-leider Geert Wilders heeft gereageerd op de grote verkiezingsoverwinning die zijn partij heeft behaald. Hij roept andere partijen op om overeenkomsten te zoeken en zegt klaar te zijn om samen te werken. Wilders waarschuwt dat het niet acceptabel is dat Frans Timmermans er met de formatie vandoor gaat, als gevolg van een mislukte formatiepoging.

De PVV heeft waarschijnlijk 37 van de benodigde 76 zetels voor een meerderheidskabinet. Het zal echter een uitdaging worden om andere grote partijen aan boord te krijgen, maar er lijkt toch ruimte te zijn.

Pieter Omtzigt van NSC, die eerder kritisch was over samenwerking met de PVV vanwege de standpunten van de partij over de islam en de rechtsstaat, benadrukte gisteravond dat het land bestuurd moet worden. Hij sprak ook over het belang van 'over de schaduw heen springen', zonder Wilders bij naam te noemen. Dilan Yesilgöz van de VVD herhaalde gisteravond haar standpunt dat ze niet in een kabinet wilde stappen met Wilders als premier. Ze benadrukte echter dat ze afwacht wat Wilders te bieden heeft.

Wilders zal moeten kijken naar samenwerking met VVD en NSC, de andere grote partijen in Nederland. Een coalitie met alleen de kleinere partijen zou uit minstens tien partijen bestaan, wat om verschillende redenen onwaarschijnlijk is.

Wilders geeft aan dat zijn voorkeur uitgaat naar een centrumrechts kabinet, wat ook de meest logische samenwerking zou zijn gezien de cijfers. Samen met VVD en NSC zou hij een werkbare meerderheid van 81 zetels hebben. Als de BoerBurgerBeweging (BBB) hieraan wordt toegevoegd, zou er zelfs een coalitie zijn van 88 zetels.

Uit kiezersonderzoek van Ipsos blijkt dat meer dan een derde van de ondervraagden de voorkeur geeft aan een rechts kabinet, terwijl een vijfde liever een links kabinet heeft. Een centrumkabinet en geen voorkeur waren de andere opties.

Verder vindt 36 procent van de Nederlanders dat de PVV moet deelnemen aan het nieuwe kabinet, gevolgd door de VVD (32 procent) en NSC (33 procent). GL-PvdA (28 procent), BBB (22 procent) en D66 (20 procent) staan lager op de lijst.

GL-PvdA zal echter niet de PVV benaderen voor een mogelijke coalitie. Lijsttrekker Timmermans feliciteerde Wilders weliswaar met zijn overwinning, maar gaf direct aan dat zijn partij nooit met de PVV in een coalitie zal stappen vanwege de uitsluiting van bepaalde Nederlanders.

Een coalitie met GL-PvdA zou minstens vier partijen vereisen. Zelfs als VVD en NSC met Timmermans willen regeren, zouden ze slechts 69 zetels hebben. Met D66 erbij zou dat 78 zetels worden. Dit lijkt politiek gezien onwaarschijnlijk. Veel VVD-kiezers willen geen coalitie met GL-PvdA en Timmermans verwijst regelmatig naar de VVD als een reservespeler.

Of het nu een coalitie onder leiding van Wilders, Yesilgöz of Timmermans wordt, de vraag wie premier zal worden, blijft een heikel punt. Uit het kiezersonderzoek blijkt dat 16 procent een voorkeur heeft voor Wilders als premier, terwijl hetzelfde percentage kiest voor Yesilgöz. Timmermans krijgt 14 procent van de steun, terwijl Omtzigt 11 procent krijgt. 18 procent van de Nederlanders heeft geen voorkeur of mening, terwijl 6 procent geen van de lijsttrekkers als premier wil zien.