"De staat van ons klimaat: zes grafieken om de klimaattoekomst van Nederland te begrijpen"
Gepubliceerd op 17/11/2023 14:00 in Binnenland
Het toekomstige kabinet staat voor een grote uitdaging op het gebied van klimaatverandering. Om de gestelde doelen voor 2030 en 2050 te halen, is er nog veel werk aan de winkel. Maar waar staan we op dit moment eigenlijk? Om een beter beeld te krijgen van de staat van ons klimaat, presenteren we zes grafieken die inzicht geven.
1. Wereldwijde uitstoot nog steeds stijgend, Parijse klimaatakkoord in gevaar
Nederland heeft in 2015 het Parijse klimaatakkoord van de Verenigde Naties ondertekend met als doel de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad. Om dit te bereiken, moet de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen in 2050 tot nul zijn gereduceerd en in 2030 bij voorkeur gehalveerd zijn. Helaas stijgt de wereldwijde uitstoot nog steeds en volgens het laatste VN-rapport liggen we op koers voor een opwarming van circa 2,5 graad in 2100.
2. Nederland maakt vooruitgang, maar nog veel te doen
In Nederland is de totale uitstoot van broeikasgassen op dit moment 31 procent lager dan in 1990. Deze daling is voornamelijk te danken aan de afname van 'overige broeikasgassen' zoals lachgas, methaan en cfk's. De CO2-uitstoot is echter pas de laatste jaren structureel gaan dalen, met een tijdelijke dip tijdens de coronacrisis.
3. Minimaal klimaatdoel voor 2030 haalbaar, maar met de nodige inspanning
Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving kan Nederland het minimale klimaatdoel voor 2030, namelijk 55 procent minder uitstoot, halen. Maar om dit te realiseren, moeten alle vastgestelde en voorgenomen beleidsmaatregelen worden uitgevoerd en moeten externe factoren zoals het weer meezitten.
4. Nederland koploper in energietransitie, maar nog veel fossiele brandstoffen in gebruik
Nederland is al volop bezig met de vergroening van de energievoorziening. Met name op het gebied van zonne-energie en het aantal laadpalen voor elektrische auto's is Nederland koploper. In 2030 kunnen er zelfs zo'n twee miljoen laadpalen zijn. Toch rijden de meeste auto's nog steeds op benzine of diesel en wordt het merendeel van de elektriciteit nog opgewekt met fossiele brandstoffen.
5. Uitdaging van verduurzaming in huizen en gebouwen
Een grote uitdaging ligt op het gebied van het verduurzamen van huizen en gebouwen. Het klimaatakkoord stelt dat in 2030 2,5 miljoen huizen geïsoleerd moeten zijn (minstens energielabel D) en dat in 2050 het gebruik van aardgas volledig verleden tijd moet zijn. Op dit moment hebben nog zo'n 1,4 miljoen woningen een energielabel E, F of G. Desalniettemin is ongeveer 10 procent van de huizen in Nederland al volledig gasvrij.
6. Industrie vraagt om meer actie
Op het gebied van het vergroenen van de industrie moeten er nog grote stappen worden gezet. Dit vereist grote investeringen van de overheid, internationale samenwerking en ontwikkeling van groene waterstof en mogelijk ondergrondse CO2-opslag. Zowel de industrie, de politiek als de klimaatbeweging vinden dat de voortgang te traag verloopt.
Klimaatverandering is wereldwijd merkbaar en dit geldt ook voor Nederland. Hittegolven, warme oceanen en smeltend zee-ijs zijn slechts enkele voorbeelden. In Nederland ervaren we veranderingen in de seizoenen, met nattere winters en snellere st