Dierentuinen transformeren naar natuurherstelorganisaties en investeren in welzijn van dieren

Gepubliceerd op 01/11/2023 20:00 in Binnenland

Dierentuinen in Nederland voeren steeds grotere veranderingen door in hun parken. Ze vergroten de verblijven, bieden meer ruimte voor educatie en besteden meer aandacht aan het welzijn van de dieren. Deze veranderingen worden niet alleen ingegeven door nieuwe regelgeving, maar ook omdat het publiek dit van hen verwacht.

Een recent voorbeeld is het nieuwe verblijf voor leeuwen in Artis, Amsterdam. Het nieuwe verblijf is aanzienlijk groter dan het oude. Daarnaast heeft Diergaarde Blijdorp in Rotterdam vandaag een 'masterplan' gepresenteerd om te transformeren van een dierentuin naar een 'natuurherstelorganisatie'. Ze willen investeren in het herstellen van de natuurlijke leefgebieden van de dieren in het park.

Volgens directeur Erik Zevenbergen van Diergaarde Blijdorp gaat het niet alleen om het behoud van diersoorten. Hij stelt dat het belangrijk is om een hoger doel te hebben, namelijk dat de dieren ook terug kunnen keren naar hun natuurlijke leefgebied. Daarnaast is het van belang om de natuurlijke leefgebieden in de dierentuin zelf nauwkeuriger na te bootsen. Zo wordt voorgesteld om het gebied waar de olifanten kunnen lopen uit te breiden naar het hele park, zodat de dieren meer ruimte krijgen.

Maarten Reesink, docent mens-dierstudies aan de Universiteit van Amsterdam, geeft aan dat dierentuinen zich in een transitieperiode bevinden. In de afgelopen decennia zijn de verblijven al aanzienlijk vergroot en deze trend zet zich nog steeds voort. Reesink benadrukt dat deze veranderingen noodzakelijk zijn vanwege druk zowel vanuit als buiten de dierentuin. De samenleving is zich steeds meer bewust geworden van het welzijn van dieren, mede door de beschikbaarheid van natuurdocumentaires en de groeiende kennis over dierlijke emoties. Dit heeft geleid tot veranderende verwachtingen van het publiek.

Naast externe druk, worden de eisen vanuit de branche zelf ook steeds strenger. Bijvoorbeeld de Europese dierentuinorganisatie stelt voortdurend strengere eisen aan de verblijven van dieren, op basis van voortschrijdend inzicht uit onderzoeken naar dierenwelzijn. Dit plaatst dierentuinen in een lastige positie. Ze willen dieren niet in kleine hokjes stoppen, maar moeten tegelijkertijd tegemoetkomen aan de wens van het publiek om dieren van dichtbij te kunnen zien.

Dierentuinen zijn niet alleen bezig met veranderingen op het gebied van dierenopvang, maar denken ook na over nieuwe functies. Zo investeert Diergaarde Blijdorp bijvoorbeeld in het herstel van natuurlijke leefgebieden. Dit sluit aan bij een bredere trend onder verschillende dierentuinen. Blijdorp investeert momenteel in het herstel van het leefgebied van de rode panda in Nepal door land aan te kopen. Het doel is om een aantal rode panda's terug te zetten in hun natuurlijke omgeving.

Volgens directeur Zevenbergen van Diergaarde Blijdorp is deze transformatie naar natuurherstel geen puur publieksgerichte keuze. Het is vooral een intrinsiek gevoel van de dierentuin om een grotere impact te maken en bij te dragen aan het herstel van de natuur.

Dierentuinen staan dus voor grote veranderingen, zowel op het gebied van dierenwelzijn als op het gebied van hun functie. Deze ontwikkelingen worden zowel gedreven door externe druk als door een intrinsiek verlangen om een verschil te maken en een positieve impact te hebben.