Koning en kabinet zetten in op waterstof, maar experts zijn kritisch

Gepubliceerd op 27/10/2023 22:00 in Binnenland

De Nederlandse koning heeft vrijdag het startschot gegeven voor de aanleg van een groot waterstofnetwerk. Het demissionaire kabinet is ook volledig gericht op waterstof en investeert miljoenen extra in de ontwikkeling van waterstoftechnologie voor zwaar vervoer, zoals vrachtwagens en bussen. Echter, experts uiten hun kritiek op deze plannen.

De Europese Unie eist dat Nederland tegen 2030 minstens dertig waterstoftankstations heeft. Het kabinet richt zich op de oprichting van veertig nieuwe tankstations in de komende jaren.

Om dit te verwezenlijken, stelt de Nederlandse overheid 125 miljoen euro beschikbaar voor ondernemers die geïnteresseerd zijn in het bouwen van een waterstoftankstation. Het exploiteren van zo'n station is momenteel niet winstgevend, aangezien er nog geen waterstofvoertuigen zijn. Daarom worden transportbedrijven aangemoedigd om deel te nemen aan de subsidieaanvragen, zodat zij gestimuleerd worden om te investeren in waterstofvoertuigen.

Waterstofondernemer Kevin Schreiber is verheugd over deze plannen. Zijn bedrijf, Zepp.solutions, bouwt vrachtwagens die werken op waterstof-brandstofcellen. Schreiber verwacht dat de ontvangers van de subsidie snel bij hem zullen aankloppen. Door de subsidie zullen waterstofvrachtwagens slechts twee keer zo duur zijn als dieselvrachtwagens, in plaats van vijf keer duurder zoals nu.

Ook het Deense bedrijf Everfuel is positief. Het bedrijf exploiteert een waterstoftankstation bij Rotterdam en werkt samen met busbedrijf Connexxion. In de toekomst zullen ook vrachtwagens daar welkom zijn, volgens Wouter van der Laak van Everfuel Nederland. Binnen tien minuten kan een bus worden bijgetankt bij het waterstoftankstation. Dit geldt straks ook voor vrachtwagens, aldus Van der Laak.

Toch laten buitenlandse voorbeelden zien dat waterstof niet altijd succesvol is. Het Duitse Wiesbaden heeft haar hele waterstofbusvloot stilgelegd vanwege tekortkomingen in de tanktechnologie, terwijl een waterstoftreinvloot in Frankfurt grote opstartproblemen had. Steden als Wenen, Rome en Tokyo hebben hun plannen voor waterstoftransport vanwege de hoge kosten geannuleerd.

Hoogleraar Energie en Grondstoffen, Ernst Worrell van de Universiteit Utrecht, wijst op een ander bezwaar tegen waterstof. Hij stelt dat waterstof op korte termijn niet op een groene manier geproduceerd kan worden. Om waterstof volledig emissievrij te maken, moet het worden opgewekt met behulp van groene stroom. Echter, de komende jaren zal deze stroomvoorziening ontoereikend zijn.

Worrell roept de overheid op om zorgvuldig te kijken naar de beste toepassingen van waterstof. Hij ziet vooral mogelijkheden in de industrie, omdat sommige zware industriële processen niet geschikt zijn voor (groene) elektriciteit. Hij is van mening dat het initiatief waar de koning zich voor inzet een beter idee is.

Voor zwaar vervoer bestaat er echter al een duurzamer alternatief: batterijen. Volgens onderzoeksinstituut TNO is dit ook nog eens goedkoper. Automaker Mercedes heeft al een vrachtwagen ontwikkeld die 500 kilometer kan afleggen op een volle batterij. Tesla heeft zelfs een vrachtwagen gebouwd die tot 800 kilometer kan rijden.

Ook binnen ministeries zijn er grote twijfels over de Nederlandse miljardeninvesteringen in waterstof, wat twee jaar geleden aan het licht kwam tijdens onderzoek van Nieuwsuur.

Desondanks blijft Wouter van der Laak van Everfuel vol vertrouwen naar de toekomst van waterstof