Nederland veroordeeld door Europees Hof voor schenden rechten gevluchte dissident uit Bahrein

Gepubliceerd op 25/10/2023 01:00 in Binnenland

Nederland heeft de rechten geschonden van Ali Mohammed al-Showaikh, een gevluchte dissident uit Bahrein, door hem terug te sturen naar zijn land van herkomst. Dit heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens geoordeeld. Direct na zijn uitzetting vijf jaar geleden werd Showaikh gearresteerd in Bahrein en veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.

Volgens de Europese rechter heeft Nederland niet voldoende bewijsmateriaal beoordeeld bij Showaikhs asielaanvraag. Bovendien kreeg hij niet de kans om zijn afwijzing aan te vechten. Het besluit werd genomen in een taal die hij niet begreep en werd naar een advocaat gestuurd die hem niet vertegenwoordigde. Dit gebeurde pas nadat hij al was uitgezet, stelt het hof.

De advocaat van de dissident eiste dat Nederland alles zou doen om hem vrij te krijgen en terug naar Nederland te halen. De Europese rechters gingen niet zo ver, maar veroordeelden Nederland wel tot het betalen van een schadevergoeding van 50.000 euro.

Showaikh protesteerde in Bahrein voor democratische hervormingen. Zijn broer, die hetzelfde deed, vond asiel in Duitsland. Showaikh vreesde dezelfde vervolging, maar de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) vond dit ongeloofwaardig. Hij ging in beroep, maar dit werd niet-ontvankelijk verklaard vanwege een te late indiening.

Op de dag voor zijn uitzetting overhandigde Showaikh een document van aanklagers in Bahrein waarin stond dat hij gezocht werd. De IND weigerde dit document te beoordelen, maar volgens het Europees Hof had dit wel moeten gebeuren. In afwachting daarvan had hij in Nederland moeten kunnen blijven.

Op 20 oktober 2018 werd Showaikh uitgezet door Nederland. Bij aankomst in Bahrein werd hij direct gearresteerd en naar eigen zeggen mishandeld totdat hij een bekentenis aflegde. Begin 2019 werd hij veroordeeld voor terrorisme.

Amnesty International en Vluchtelingenwerk Nederland riepen destijds de Nederlandse overheid op om alles in het werk te stellen om Showaikh vrij te krijgen. Ook de Nederlandse ambassadeur in Bahrein was destijds zeer kritisch over het handelen van de IND.

De advocaat van Showaikh heeft vandaag gereageerd op de uitspraak en laat weten met de Nederlandse overheid te willen praten over mogelijke manieren om ervoor te zorgen dat Showaikh alsnog vrijkomt. Showaikh wordt in Bahrein nog steeds onder mensonterende omstandigheden vastgehouden, aldus het Amsterdamse kantoor Prakken d'Oliveira in een verklaring.

Vluchtelingenwerk Nederland stelt in een reactie dat er grote fouten zijn gemaakt in deze zaak. Als gevolg van onzorgvuldig handelen is een asielzoeker die bescherming nodig had levenslang in de gevangenis beland. Er is bezorgdheid dat een dergelijke situatie opnieuw kan voorkomen. Volgens Vluchtelingenwerk stuurt de politiek momenteel aan op het uitzetten van zoveel mogelijk vluchtelingen, terwijl het beoordelen van asielverzoeken zou moeten draaien om de vraag wie bescherming nodig heeft.

Vluchtelingenwerk meldt dat Showaikh onlangs in hongerstaking is gegaan om aandacht te vragen voor de verschrikkelijke omstandigheden in de gevangenis. Zijn gezondheid gaat achteruit. De organisatie roept het demissionaire kabinet op de veroordeling serieus te nemen en zich onmiddellijk in te spannen voor zijn vrijlating en veiligheid.

In Bahrein, een kleine eilandstaat voor de kust van Saudi-Arabië, is politieke oppositie nauwelijks mogelijk. Tijdens de Arabische Lente protesteerden tienduizenden inwoners tegen onder