Studenten teleurgesteld in overheid vanwege renteverhoging studieschulden

Gepubliceerd op 10/10/2023 23:00 in Binnenland

Studenten zijn boos op de overheid vanwege de verhoging van de rente op studieschulden. Ze vinden dat ze niet genoeg compensatie krijgen voor het studeren binnen het leenstelsel en nu daar een rentestijging bovenop komt, voelt dat als "de zoveelste middelvinger".

Meis van der Ham (24), een psychologiestudent aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, voelt zich onrechtvaardig behandeld. Ze begon zeven jaar geleden met lenen, omdat het voor haar niet anders kon. "Het is hartstikke belachelijk allemaal", zo begint ze haar gesprek met de NOS.

Van der Ham zegt dat ze destijds drie voorwaarden had begrepen toen ze begon met lenen. Ten eerste zou haar studieschuld geen invloed hebben op het afsluiten van een hypotheek in de toekomst. Ten tweede werd haar verteld dat het om een gunstige lening zou gaan, met weinig tot geen rente. "Als laatst kreeg ik de indruk dat de inkomsten van het leenstelsel door de overheid zouden worden geïnvesteerd in de kwaliteit van het onderwijs", voegt Van der Ham toe. Volgens haar is er van alle drie de voorwaarden niets terechtgekomen.

Ook rechtenstudent Jim Hiddink voelt zich onrecht aangedaan. Hij zegt dat de hele aard van de overeenkomst met de overheid verandert. "Er werd gezegd dat de rente laag zou blijven, maximaal 0,5 procent."

Demissionair minister Dijkgraaf van Onderwijs stuurde in 2022 een brief naar de Tweede Kamer waarin hij aangaf dat nooit beloofd is dat de rente 0 procent zou blijven of dat de hoogte van een studieschuld geen invloed zou hebben op de aanvraag van een hypotheek. Voorganger Jet Bussemaker en andere bewindspersonen hebben wel gezegd dat de gevolgen beperkt moeten blijven en dat studenten geen 'leenangst' moeten krijgen.

Studenten die onder het leenstelsel hebben gestudeerd, kunnen recht hebben op een eenmalige compensatie van ongeveer 1400 euro vanuit de overheid. Studenten vinden de compensatie echter ontoereikend, omdat ze door de renteverhoging meer aan rente moeten terugbetalen dan dat ze gecompenseerd worden.

De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) is het eens met de kritiek van de studenten. Ze zijn van mening dat de compensatie van 1400 euro karig is vergeleken met wat de studenten hebben moeten missen. De herinvoering van de basisbeurs wordt positief ontvangen, maar er is volgens de LSVb nog veel werk te verrichten.

De vraag is of de hoge rente op leningen mensen afschrikt om (verder) te studeren. De extra rente treft voornamelijk mensen die het financieel al moeilijk hebben. De overheid heeft de basisbeurs heringevoerd om de kansenongelijkheid te verkleinen, maar de rentestijging zou het tegenovergestelde effect kunnen hebben.

Hiddink is bezorgd over de situatie. Hij merkt op dat zijn ouders hebben gespaard om hem financieel te ondersteunen tijdens zijn studie, maar nu worden hij en andere studenten toch geraakt door het leenstelsel en de extra rente. Hiddink denkt dat mensen zich zullen afvragen of studeren wel verstandig is.

Studenten voelen zich machteloos en ervaren frustratie, niet alleen bij henzelf maar ook in hun directe omgeving. Ouders maken zich zorgen en vinden het oneerlijk. Ondanks dit gevoel van machteloosheid, blijven de studenten gewoon doorstuderen en hopen ze dat het uiteindelijk goedkomt.