Minimumloon en uitkeringen op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba moeten fors omhoog volgens commissie-Thodé

Gepubliceerd op 08/10/2023 10:00 in Binnenland

Het minimumloon en de uitkeringen op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba moeten aanzienlijk verhoogd worden. Dit adviseert de commissie-Thodé, die op verzoek van het kabinet onderzoek heeft gedaan naar de bestaanszekerheid in Caribisch Nederland. Het rapport, waarin wordt aanbevolen om een sociaal minimum in te stellen, is onlangs in Den Haag overhandigd aan demissionair minister Schouten (Armoede) en staatssecretaris Van Huffelen (Koninkrijksrelaties).

Het rapport van commissievoorzitter Glenn Thodé schetst dat ongeveer 11.000 mensen in Caribisch Nederland onder de armoedegrens leven. Dit is een groot aantal gezien de totale bevolking van ongeveer 30.000 inwoners. Volgens Thodé werken de meesten van hen, maar zijn ze desondanks arm. Bij tegenslagen zakken zij snel weg naar een bestaansminimum, met alle gevolgen van dien.

Hoewel de eilanden al sinds 2010 bijzondere gemeenten van Nederland zijn, is er nog geen sociaal minimum vastgesteld. De commissie pleit voor het instellen van een sociaal minimum, omdat armoede in een welvarend land als Nederland niet normaal is. Thodé benadrukt dat de situatie de afgelopen jaren alleen maar verslechterd is en dat dit anders moet en kan.

De commissie benoemt in het rapport dat de lonen op de eilanden laag zijn, terwijl de kosten voor essentiële behoeften zoals huisvesting, vervoer, voedsel en kleding hoog zijn. Volgens het Nibud heeft een alleenstaande in een gesubsidieerde huurwoning op Bonaire maandelijks minimaal $1517 nodig, terwijl iemand in de bijstand op het eiland slechts $1031 te besteden heeft. Ook het minimumloon van $1236 per maand en de uitkering voor gepensioneerden ($1047 per maand) zijn verre van toereikend. Daarnaast is er een tekort aan sociale huurwoningen op de eilanden, waardoor veel mensen genoodzaakt zijn om te huren op de vaak duurdere particuliere huurmarkt.

De commissie-Thodé is verheugd te horen dat het demissionaire kabinet volgend jaar €30 miljoen uittrekt om de koopkracht van de inwoners van de eilanden te verbeteren. Een deel van dit geld zal worden besteed aan het verhogen van de uitkeringen in Caribisch Nederland. Desalniettemin pleit de commissie voor aanvullende maatregelen, omdat armoede vooral een probleem is onder werkende armen.

Volgens Glenn Thodé kunnen de problemen opgelost worden en hoeft het niet ingewikkelder te zijn dan het is. Hij wijst erop dat er op Caribisch Nederland nog geen complex stelsel van regelingen bestaat, zoals in het Europese deel van Nederland, waardoor eenvoudige oplossingen mogelijk zijn. Thodé benadrukt ook dat het probleem in absolute termen niet heel groot is, gezien de bevolkingsomvang van de drie eilanden die niet eens die van een gemiddelde Nederlandse provinciestad heeft. Maar voor de mensen op de eilanden is het een significant probleem dat snel opgelost moet worden.