Onzekerheid over steun voor spreidingswet asielzoekers in Eerste Kamer blijft bestaan

Gepubliceerd op 27/09/2023 06:00 in Binnenland

Het is nog onduidelijk of de wet die bedoeld is om asielzoekers beter over Nederland te verdelen, voldoende steun zal krijgen in de Eerste Kamer. De BoerBurgerBeweging (BBB), de partij die cruciaal is voor het verkrijgen van voldoende steun in de Eerste Kamer, heeft vanavond in de Tweede Kamer nog geen definitief standpunt ingenomen.

Diverse voorstanders van de spreidingswet vroegen BBB-leider Caroline van der Plas wat voor haar de cruciale elementen zijn om met de wet in te stemmen. Van der Plas hield echter haar kaarten tegen de borst. Ze wil haar uiteindelijke oordeel over de wet pas vellen nadat demissionair staatssecretaris Ankie van der Burg heeft gereageerd op de vragen en wensen van de Kamer.

Op de wensenlijst van Van der Plas staat onder andere een asielquotum. Ze wil niet meer dan 15.000 asielzoekers per jaar toelaten, inclusief gezinshereniging. Dit is aanzienlijk minder dan de ruim 46.000 mensen die vorig jaar naar Nederland kwamen.

BBB wil voor elke asielzoeker boven het quotum de opvang afkopen voor ongeveer 20.000 euro per persoon. Hiervoor bestaat een regeling van de Europese Commissie, waarbij het geld naar landen gaat die extra asielzoekers opvangen.

Daarnaast wil Van der Plas dat de wet wordt aangepast zodat asielzoekers over gemeenten worden verspreid op basis van het inwoneraantal. Momenteel belanden asielzoekers vaak nog in plattelandsgemeenten met weinig inwoners.

Verder hoopt ze dat gemeenten niet gedwongen worden om asielzoekers op te nemen. In het wetsvoorstel gebeurt dit wanneer gemeenten vrijwillig onvoldoende plaatsen aanbieden.

BBB zoekt in ieder geval steun voor deze wijzigingsvoorstellen. Het is echter nog onzeker of dit betekent dat de partij de wet als geheel zal steunen. Dit hangt volgens Van der Plas ook af van de steun voor wijzigingsvoorstellen die andere partijen indienen.

Eén van deze wijzigingsvoorstellen is afkomstig van het CDA. Dit voorstel geeft gemeenten meer tijd om opvangplaatsen te regelen en kan rekenen op een ruime meerderheid.

Veel rechtse partijen in de Tweede Kamer blijven fel tegen de wet, die zij de dwangwet noemen. De PVV, JA21, Forum voor Democratie, SGP en de Groep Van Haga zijn ervan overtuigd dat een eerlijkere verdeling van asielzoekers over het land een aanzuigende werking zal hebben. "Het is een uitnodiging aan de wereld: kom maar, er is altijd plaats", aldus JA21-Kamerlid Joost Eerdmans.

Daarnaast vinden zij dat het zelfbeschikkingsrecht van gemeenten wordt aangetast wanneer zij gedwongen kunnen worden om opvang te accepteren.

Ook de VVD, de partij van demissionair staatssecretaris Van der Burg, ziet niets in de spreidingswet. Net als andere tegenstanders willen zij dat er eerst iets gedaan wordt aan de instroom van asielzoekers. De partij stelt dat ons land dit niet meer aankan.

PVV-Kamerlid Gidi Markuszower had maar liefst zes uur spreektijd aangevraagd, waarvan hij er twee heeft voltooid. In zijn betoog stelde hij verschillende vragen over het asielbeleid van het kabinet. Volgens andere partijen is dit een ongewenste poging om het wetgevingsproces te vertragen. Ook staan er nog andere sprekers op de sprekerslijst. De verwachting is dat het debat tot in de late nachtelijke uren zal duren. Morgen zal Van der Burg reageren.