Inwoners van Heerlen graven naar Romeinse resten in eigen achtertuin

Gepubliceerd op 09/09/2023 12:00 in Binnenland

Inwoners van Heerlen hebben dit weekend de kans om mee te graven op een bijzondere archeologische locatie: hun eigen achtertuin. Het moderne Heerlen is namelijk gebouwd op de overblijfselen van de Romeinse stad Coriovallum. Om meer te ontdekken over de grenzen van deze stad, die ooit op het kruispunt lag van twee drukke handelswegen, nemen archeologen het initiatief om samen met 160 inwoners en vrijwilligers bodemvondsten uit die tijd op te graven.

Voor dit project zijn 25 tuinen geselecteerd van inwoners die graag willen meewerken. In elke tuin wordt een archeologische put van een vierkante meter gegraven. Gewapend met schepjes en kwastjes gaan de inwoners en vrijwilligers, onder begeleiding van een archeoloog, op zoek naar muntjes, scherven, dakpannen en ander materiaal dat afkomstig is van eerdere bewoners zo'n 2000 jaar geleden.

Regioarcheoloog Hilde Vanneste, de initiatiefnemer van 'Heel Heerlen Graaft', zegt dat de Heerlenaren trots zijn op hun verleden. "Onder de huizen en tuinen bevindt zich een stad die we graag beter willen leren kennen. Het is heel bijzonder. Hoeveel mensen kunnen zeggen dat hun huis op een Romeinse stad of weg gebouwd is?"

De archeologen hebben al enige informatie over de stad Coriovallum dankzij eerdere vondsten. "We weten dat het badhuis op de kruising van de twee handelswegen stond. We weten ook waar de kern van de stad lag." Omdat het een belangrijke handelsplek was, waren er veel kroegen en herbergen voor reizigers. Er werden verschillende goederen naar de stad gebracht, zoals wijn uit Zuid-Italië, olijfolie uit Spanje en zout van de Noordzeekust.

De stad Coriovallum was voorzien van typisch Romeinse gebouwen, zoals tempels en een marktplaats. Maar hoe ver de stad zich precies uitstrekte, is nog onbekend. Door middel van deze opgravingen hopen de Heerlenaren meer informatie hierover te verkrijgen.

Voor veel inwoners van Heerlen is dit een unieke kans om archeologie van dichtbij te ervaren, aldus Vanneste. "We proberen al jaren om mensen te betrekken bij archeologie. Het is heel bijzonder om je eigen erfgoed te ontdekken. Samen graven we naar het verleden."

Ook voor de archeologen is dit een speciaal project. "Normaal gesproken kunnen we alleen onderzoek doen op terreinen waar bijvoorbeeld een nieuw gebouw wordt gepland. Dit keer kunnen we gewoon bij mensen thuis aan de slag."

Om ervoor te zorgen dat de archeologische vondsten veilig worden gesteld, worden ze vanuit de achtertuinen naar een depot gebracht. Daar worden de vondsten door specialisten bekeken voordat ze uiteindelijk terechtkomen in het archeologisch centrum van de stad.

Het is belangrijk om te vermelden dat de inwoners die resten in hun tuin vinden, deze niet mogen houden. "Alle vondsten die bij dit project worden gedaan vallen onder wetenschappelijk onderzoek. Daarom zijn ze eigendom van de provincie. De vinders worden echter wel betrokken bij het hele proces, van ontdekking tot tentoonstelling."

Na afloop van het project is het niet de bedoeling om de putten in de tuinen groter te maken, zelfs niet als er bijzondere vondsten worden gedaan. "Als we bijvoorbeeld een muur vinden, laten we die gewoon in de grond zitten", zegt Vanneste. "Maar dan weten we tenminste dat hij er is, en dat kan handig zijn bij toekomstige bouwprojecten."