Extinction Rebellion kondigt nieuwe blokkades aan op de A12 in Den Haag

Gepubliceerd op 08/09/2023 08:00 in Binnenland

Vanaf morgen zullen automobilisten op de A12 in Den Haag rekening moeten houden met nieuwe blokkades van Extinction Rebellion. In tegenstelling tot eerdere acties, is het doel van de actiegroep om de blokkades vol te houden totdat alle fossiele subsidies zijn afgeschaft. Als actievoerders worden verwijderd of gearresteerd, zal er elke volgende dag een nieuwe groep actievoerders verschijnen.

Lucas Winnips van Extinction Rebellion, die sinds oktober 2019 deelneemt aan de acties van de pressiegroep, verklaart: "Je ziet een toename van het aantal deelnemers, de volgende stap is een escalatie in het aantal acties." Winnips geeft aan dat hij tot nu toe dertig keer is opgepakt en onlangs veroordeeld is tot 60 uur taakstraf voor opruiing en vernieling.

Naast wegblokkades gebruikt Extinction Rebellion ook andere vormen van actievoeren, zoals het binnendringen van bedrijven en ministeries en daar blijven zitten totdat ze worden verwijderd. De groep laat zich inspireren door succesvolle geweldloze protestacties in het verleden.

Extinction Rebellion put onder andere inspiratie uit de Amerikaanse burgerrechtenbeweging onder leiding van dominee Martin Luther King, die in de jaren 50 en 60 sit-ins organiseerde in restaurants waar alleen blanken werden bediend. Ook Mahatma Gandhi, die met geweldloos protest belangrijke stappen zette voor de onafhankelijkheid van India, dient als inspiratiebron.

Uit onderzoek blijkt dat burgerlijke ongehoorzaamheid een effectieve manier kan zijn om verandering teweeg te brengen. Erica Chenoweth, onderzoeker aan de universiteit Harvard, heeft geweldloos verzet vergeleken met acties waarbij geweld werd gebruikt. Ze concludeerde dat geweldloos protest veel meer effect had. Chenoweth ontdekte ook dat ongeveer 3,5 procent van de bevolking moet deelnemen aan de acties om het beleid van de overheid te veranderen.

Op de website van Extinction Rebellion wordt de 3,5 procent meerdere keren genoemd. De oprichters van de beweging geven aan geïnspireerd te zijn door het onderzoek van Chenoweth. Om dit percentage te bereiken in Nederland, zouden meer dan 600.000 mensen de acties moeten ondersteunen. Winnips geeft aan dat hoewel ze nog niet op dat punt zijn, hij verwacht dat er morgen zo'n 10.000 actievoerders naar de A12 in Den Haag zullen komen.

Hoogleraar sociale verandering en conflict, Jacquelien van Stekelenburg, plaatst echter een kanttekening bij het onderzoek dat wordt aangehaald. Ze geeft aan dat het onderzoek voornamelijk gebaseerd is op bewegingen die actie voerden tegen autoritaire regimes en dat nog moet worden onderzocht of dezelfde principes ook gelden in een democratie zoals Nederland.

Bert Breed, een activist die sinds de jaren 80 deelneemt aan verschillende actiegroepen, waaronder Extinction Rebellion, vindt de aangekondigde marathonblokkade geen goed idee. Hij verwijst naar een eerdere actie waarbij slecht weer ervoor zorgde dat het aantal deelnemers snel afnam. Hij vreest dat hetzelfde zal gebeuren bij de blokkade op de A12 en dat Extinction Rebellion sympathie zal verliezen bij een breed publiek.

Ondanks de risico's erkent activist Winnips dat de dagelijkse blokkade een risico vormt, maar hij benadrukt dat er sprake is van een noodsituatie en actie moet worden ondernomen.