Zorgen over mogelijke toename van drugscriminaliteit in noordelijke havens
Gepubliceerd op 26/08/2023 02:00 in Binnenland
Verschillende gemeenten in Noord-Nederland maken zich zorgen over een mogelijke toename van drugscriminaliteit in hun havens. Uit een rondgang van Nieuwsuur blijkt dat burgemeesters vrezen dat criminelen op zoek gaan naar alternatieven nu de Rotterdamse haven strenger controleert op drugs. De belangrijkste noordelijke havens, zoals Harlingen, Lauwersoog, Delfzijl en de Eemshaven, willen ernstige praktijken uit Rotterdam voorkomen.
In Vlissingen is de verplaatsing van drugscriminaliteit al zichtbaar. De Douane heeft in de haven van Vlissingen de afgelopen maanden meer cocaïne gevonden dan in heel 2022. Dit komt mogelijk door de strengere controles in Rotterdam. Burgemeester Ina Sjerps van Harlingen weet niet wat ze kunnen verwachten, maar ze roept op tot waakzaamheid. Ze benadrukt dat de afwezigheid van vondsten niet betekent dat er geen drugs aanwezig zijn.
Ook de gemeente Het Hogeland, waar Lauwersoog onder valt, maakt zich zorgen en sluit zich aan bij deze bezorgdheid. Hoewel er minder containervervoer is in hun haven, heeft deze wel een gunstige strategische ligging. Het verkrijgen van inzicht in verschillende vormen van ondermijnende criminaliteit is echter complex, maar er vinden illegale activiteiten plaats die niet door de beugel kunnen.
De gemeente Eemsdelta, waar de havens van Delfzijl en de Eemshaven liggen, houdt ook rekening met een verschuiving van criminele activiteiten door de recente versterking van het toezicht in andere Nederlandse havens.
Volgens onderzoeker Niko Struiksma is de bezorgdheid van de gemeenten terecht. In 2020 heeft hij onderzoek gedaan naar georganiseerde criminaliteit in de noordelijke zeehavens. Hoewel er geen concrete cijfers beschikbaar zijn, gaven betrokken agenten aan dat het naïef is om te denken dat er niets aan de hand is. Incidenten zoals een grote cocaïnevondst op een Urker vissersboot in 2017 en aangespoelde drugspakketjes aan de noordelijke kust wijzen hierop. Struiksma concludeert dat de noordelijke zeehavens aantrekkelijk zijn voor georganiseerde criminaliteit vanwege het beperkte toezicht en de open karakter van de havens.
Volgens Struiksma moet de beveiliging verbeterd worden. Jachtschepen en vissersboten kunnen ongezien in- en uitvaren en zijn vrij toegankelijk vanaf de kade. De politie Noord-Nederland geeft aan dat de risico's in de noordelijke havens anders zijn dan die in Rotterdam. Hier gaat het meer om de drop-off methode, waarbij drugs vanaf schepen in zee worden gegooid en later weer opgepikt. Hoewel het om kleinere hoeveelheden gaat dan bij containerschepen, zijn de bedragen nog steeds aanzienlijk.
De politie Noord-Nederland en de douane geven aan dat er geen aanwijzingen zijn voor een toename van drugscriminaliteit in de noordelijke havens. Toch waarschuwt de douane voor het waterbedeffect, waarbij criminelen hun activiteiten verplaatsen als het toezicht op één plek wordt versterkt. Zij treffen al maatregelen, zoals het inzetten van drones en cameratoezicht in de havens. Daarnaast werkt de Kustwacht met een nieuw vliegtuig dat is uitgerust met moderne sensoren. Gemeente Het Hogeland werkt nu samen met Meld Misdaad Anoniem om relevante signalen over criminaliteit te ontvangen en hun informatiepositie te vergroten.
Het sluiten van zeehavens voor publiek is een advies dat al eerder werd gegeven door de politie. In Harlingen wordt nu overwogen om de haven 's nachts af te sluiten. Onderzoeker Struiksma benadrukt dat er meer inzet nodig is om het probleem van drug