Energiecrisis nog niet voorbij: fluctuerende prijzen en onzekere toekomst

Gepubliceerd op 25/08/2023 21:00 in Binnenland

Alhoewel de energieprijzen minder snel stijgen dan verwacht en sommige energieleveranciers zelfs prijsverlagingen aankondigen, is de energiecrisis nog niet ten einde. Ondanks dat de gasvoorraden in Europa goed gevuld zijn, blijft de markt krap en zullen de prijzen blijven fluctueren, waarschuwen energieleveranciers.

De prijs van gas is momenteel 2,5 keer hoger dan voor de crisis, die in gang werd gezet door de oorlog in Oekraïne. Opvallend genoeg zijn de omstandigheden momenteel gunstig, met een milde winter, voldoende gasvoorraden en een minder sterke economische groei in China, volgens Hans van Cleef, energie-econoom bij Adviesbureau Publieke Zaken.

Desondanks stegen de gasprijzen in Nederland vorige week nog aanzienlijk door een dreigende staking bij twee grote Australische energiebedrijven. Hoewel het vloeibare gas van Australië niet eens naar Nederland gaat, stegen de prijzen met 40 procent in één dag. Dit komt doordat afnemers elders gas moeten vinden wanneer het aanbod uit Australië afneemt, wat de prijzen in Europa opdrijft. Nu de stakingen naar verwachting van de baan zijn, dalen de gasprijzen echter weer snel. De ontwikkeling van de Chinese economie blijft echter ook van invloed. Bij economische groei stijgt namelijk ook de vraag naar gas.

Het sentiment van de markt is bepalend voor de prijsontwikkeling, aldus Van Cleef. De markt is krap en het aanbod van vloeibaar gemaakt gas groeit nauwelijks, waardoor de prijzen sterk fluctueren. Van Cleef verwacht dat de energiecrisis nog wel een paar jaar zal aanhouden.

Na de oorlog in Oekraïne namen de prijzen voor gas en stroom vorig jaar sterk toe. Hierdoor zijn gasverbruikers hun gedrag gaan aanpassen. Niet alleen bedrijven zijn minder gas gaan verbruiken, ook huishoudens zijn zuiniger geworden. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is het gasverbruik van huishoudens in de eerste helft van 2022 met 13 procent gedaald.

Het grootste deel van het gas voor Europa wordt nu geïmporteerd uit de Verenigde Staten en Qatar, die Rusland als gasleverancier hebben vervangen. Nederland heeft snel importcapaciteit geregeld, met bestaande lng-import en -opslag in Rotterdam en een nieuwe importterminal in de Eemshaven. Momenteel wordt ook gewerkt aan extra opslag in de Rotterdamse haven, wat de capaciteit verder zal vergroten. Toch blijft het produceren van vloeibaar aardgas nog altijd lastig en kostbaar, aangezien nieuwe installaties bouwen minimaal twee jaar in beslag neemt.

Een ander verschil met vorig jaar is dat consumenten nu weer vaste contracten kunnen afsluiten. In veel gevallen zijn deze tarieven lager dan het prijsplafond. De vraag is echter of het verstandig is om nu een vast contract af te sluiten. Volgens René Peters, directeur Gastechnologie TNO, daalt de gasprijs nog steeds. Indien men het risico kan dragen, is een variabel contract een goede optie. Dynamische contracten bieden echter minder bescherming tegen stijgende prijzen, waar men opeens veel meer kan moeten betalen, vooral tijdens strenge winters.

Het prijsplafond vervalt eind van dit jaar en er zijn nog geen nieuwe afspraken over gemaakt. Ook Van Cleef erkent dat mensen verlangen naar zekerheid. Hoewel de huidige vooruitzichten gunstig lijken, is er geen garantie voor de toekomst. Van Cleef denkt dat de kans groter is dat de prijzen weer zullen stijgen dan dalen, maar dit blijft speculatie.

Op vergelijkingss

Lees meer nieuws in binnenland