Herdenkingen in heel Nederland ter ere van slachtoffers Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië

Gepubliceerd op 15/08/2023 19:00 in Binnenland

Op verschillende locaties in Nederland zijn vandaag de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in voormalig Nederlands-Indië herdacht. Tijdens vijftig herdenkingen werden verhalen uit het verleden gedeeld en werden kransen gelegd.

In Rotterdam vond een herdenkingsfestival plaats, waar naast toespraken ook ruimte was voor muziek en lokale gerechten. Organisator Tenny Tenzer benadrukte dat de verhalen van onder andere Molukse, Surinaams-Javaanse en Indische Nederlanders centraal stonden. Ook de verhalen van Nederlandse soldaten die in 1945 naar Indonesië werden gestuurd, werden belicht. Tenzer benadrukte dat alle verhalen met respect en begrip voor elkaar verteld moesten worden.

In Amsterdam was de dochter van de omstreden commandant Raymond Westerling een van de gastsprekers bij de herdenking. Dit zorgde voor commotie, aangezien burgemeester Halsema had besloten om niet te spreken vanwege de geplande speech van Palmyra Westerling. Raymond Westerling, die tussen 1945 en 1949 commandant was in Nederlands-Indië, stond bekend om zijn wrede tactieken tegen opstandelingen en liet veel Indonesiërs executeren.

Tijdens haar toespraak benadrukte Palmyra Westerling dat haar vader juist bekendstond als iemand die mensen heeft gered. Ze betoogde dat bepaalde feiten uit de historische context worden getrokken. Daarnaast vroeg ze om erkenning voor het leed van andere Indische Nederlanders tijdens de onafhankelijkheidsoorlog. De afwezigheid van een kranslegging door de gemeente Amsterdam werd door burgemeester Halsema bestempeld als een "zeer ongepaste en pijnlijke keuze".

Naar aanleiding van de ophef rondom de uitnodiging van Westerlings dochter als gastspreker, gaf Palmyra aan veel steun te hebben ontvangen van verschillende groepen, waaronder oud-militairen.

Naast de grote herdenkingen in Amsterdam en Rotterdam vinden er jaarlijks ook herdenkingen plaats op andere locaties. Dit jaar werd bijvoorbeeld voor het eerst een herdenking gehouden in Groningen. PvdA-gemeenteraadslid Els van der Weele, wiens beide ouders in een interneringskamp van de Japanners hebben gezeten, pleitte voor deze herdenking. Zij vindt het belangrijk dat erkend wordt dat de oorlog voor veel mensen nog altijd voortduurt. Ook in Zwijndrecht vond voor het eerst een herdenking plaats.

Vanavond zal bij het Indisch Monument in Den Haag de jaarlijkse Nationale Herdenking plaatsvinden. Hiermee wordt het einde van de Tweede Wereldoorlog, dat 78 jaar geleden plaatsvond met de Japanse capitulatie, herdacht.