Doorbraak in onderzoek naar long covid: enzym ontdekt als oorzaak van vermoeidheid

Gepubliceerd op 10/08/2023 23:00 in Binnenland

Amsterdam UMC immunoloog, René Lutter, heeft een belangrijke ontdekking gedaan in het onderzoek naar long covid. Hij heeft vastgesteld dat een enzym verantwoordelijk is voor de oververmoeidheid bij patiënten met long covid. Bovendien heeft hij ontdekt dat een experimenteel kankermedicijn de productie van dit enzym kan stoppen.

Al twee jaar lang bestudeert Lutter samen met zijn team het bloed van longcovidpatiënten en de organen van overleden patiënten die leden aan long covid. Naar schatting zijn er in Nederland meer dan 100.000 mensen die nog steeds last hebben van ernstige klachten, zelfs jaren na hun covidinfectie. Een van hen is Karianne, die benadrukt dat voorzichtigheid geboden is en dat er geen valse hoop gewekt moet worden. Desalniettemin werpen de bevindingen van Lutter een nieuw licht op long covid.

Lutter kwam per toeval het enzym IDO-2 op het spoor. Hij is een specialist op het gebied van astma en constateerde eerder dat patiënten met deze longziekte vaak het IDO-1-enzym in hun bloed hebben. Hij verwachtte een soortgelijke situatie bij longcovidpatiënten, maar tot zijn verbazing ontdekte hij het IDO-2-enzym in plaats daarvan.

Het onderzoeksteam ontdekte vervolgens dat het lichaam het IDO-2-enzym aanmaakt om een covidinfectie te bestrijden. Normaal gesproken verdwijnt dit enzym na verloop van tijd bij de meeste mensen. Echter, bij patiënten met long covid blijft het lichaam dit enzym produceren, waardoor ze oververmoeid blijven. Dit continu hoge niveau van enzymproductie leidt tot beschadiging of afsterving van lichaamscellen.

In de organen van overleden covidpatiënten ontdekte Lutter een "waanzinnige hoeveelheid" van het enzym. Ook in het bloed van alle vijftien longcovidpatiënten die momenteel in het onderzoeksteam worden onderzocht, werd IDO-2 gevonden.

Lutter ontdekte dat een medicijn dat momenteel wordt getest op kankerpatiënten mogelijk de aanmaak van het IDO-2-enzym kan remmen. Hij testte een kleine hoeveelheid van het medicijn op bloedmonsters van zes patiënten en constateerde dat het enzym in de cellen sterk afnam, waardoor er minder schade aan de cellen ontstond.

Hoewel het medicijn nog niet daadwerkelijk is getest op patiënten, ligt de opzet van de studie klaar en is er een subsidieaanvraag ingediend. Lutter wil het medicijn uitproberen op 36 patiënten met verschillende doseringen. Het medicijn wordt geproduceerd door twee grote fabrikanten, Brystol Myers Squibb (BMS) en Bayer. Echter, omdat de werking van het medicijn nog wordt onderzocht, zijn de fabrikanten terughoudend in het verstrekken ervan.

Michael Rutgers, voorzitter van patiëntenorganisatie PostCovid NL en directeur van het Longfonds, vindt het "niet acceptabel" dat het medicijn nog niet beschikbaar is. Hij wil de onderzoekers ondersteunen bij het vinden van financiering voor het onderzoek en bemiddelen bij het overleg met de farmaceutische bedrijven.

De hoop is dat het medicijn de klachten van longcovidpatiënten kan verminderen en mogelijk zelfs tot volledig herstel kan leiden. Voorzichtigheid is geboden totdat de resultaten van het onderzoek bevestigd worden. Desondanks geeft deze ontdekking hoop aan de tienduizenden patiënten die tot nu toe weinig perspectief hadden op herstel.