Toename van gonorroe-besmettingen onder jongeren in Nederland

Gepubliceerd op 10/08/2023 22:00 in Binnenland

Het aantal seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) blijft toenemen in Nederland. Vooral het aantal gonorroe-diagnoses is zorgwekkend, zo blijkt uit recente cijfers van het RIVM in handen van Nieuwsuur. Hoewel chlamydia nog altijd de meest voorkomende soa is, neemt het aantal gonorroe-besmettingen dit jaar verder toe.

In het eerste halfjaar van 2023 hebben GGD's 6.655 gonorroe-diagnoses gesteld. Dit is een stijging ten opzichte van het aantal diagnoses in heel 2022, dat op 10.600 lag. Het werkelijke aantal besmettingen ligt waarschijnlijk nog hoger, omdat de cijfers van huisartsen en particuliere aanbieders van soa-testen niet zijn meegenomen.

Volgens RIVM-arts Rosa Joosten is gonorroe zeer besmettelijk en vertoont het vergelijkbare symptomen als chlamydia. Vooral voor vrouwen is het nog besmettelijker en zij krijgen vaak geen klachten, waardoor het moeilijker te herkennen is. Dit kan op de lange termijn gevolgen hebben, zoals verminderde vruchtbaarheid.

Hoewel gonorroe vaker wordt vastgesteld bij mannen die seks hebben met mannen, is er geen opvallende stijging te zien in deze groep. Vooral heteroseksuele jongeren hebben te maken met een toename van gonorroe-besmettingen. Binnen deze groep is de stijging het grootst bij vrouwen, met name bij hoogopgeleide vrouwen onder de 25 jaar.

De stijging van het aantal gonorroe-besmettingen wordt onder andere toegeschreven aan afnemend condoomgebruik onder jongeren. Deze trend zal naar verwachting alleen maar verder toenemen als condoomgebruik achterwege blijft. Daarnaast vermoedt Joosten dat er na de coronapandemie sprake is van een inhaalslag op seksueel gebied onder jongeren.

Anne Visser, studentenarts in Groningen, bevestigt dit vermoeden. In haar praktijk ziet ze dat studenten weinig gebruik maken van condooms. Bovendien merkt ze op dat jongeren vaak denken dat een soa niet zo’n probleem is en dat een pilletje alles oplost.

Een 20-jarige studente uit Groningen, die anoniem wil blijven, herkent zich in dit beeld. Na onveilige seks werd zij recentelijk besmet met gonorroe. Ze geeft aan dat zij en veel andere jongeren het idee hebben dat een soa snel en makkelijk te behandelen is. Hierdoor wordt het gevaar van een soa gebagatelliseerd.

Om de bewustwording rondom veilige seks te vergroten, zullen het RIVM en de GGD's de komende weken gratis condooms uitdelen tijdens de introductieweken van universiteiten. De boodschap die zij willen overbrengen is: geef liefde, geen soa.

Rosa Joosten pleit voor nationale campagnes die het gebruik van condooms benadrukken. Ze stelt voor om een positieve boodschap te verspreiden, zoals "Geniet van seks, maar doe het wel veilig". Daarnaast pleit Joosten voor meer financiële middelen vanuit de overheid voor soa-testen bij de GGD's.

Anne Visser voegt hieraan toe dat de manier van testen ingewikkeld is en dat dit de GGD's en dus de overheid veel geld kost. De lange wachtlijsten bij de GGD's zorgen ervoor dat de drempel om een soa-test te doen hoog is. Visser pleit ook voor subsidie voor online testaanbieders, maar benadrukt dat er regelgeving moet komen om de betrouwbaarheid van deze websites te waarborgen.