Toename van onvoorbereide bergwandelaars leidt tot meer bergreddingen en dodelijke ongelukken

Gepubliceerd op 08/08/2023 17:00 in Binnenland

Beginnende bergwandelaars gaan regelmatig onvoldoende voorbereid op pad. Dat zegt de Nederlandse Klim- en Bergsportvereniging (NKBV) in de Volkskrant. Onder andere door corona hebben veel (jongere) mensen het bergwandelen ontdekt, licht directeur Robin Baks toe in het NOS Radio 1 Journaal. "Dat is natuurlijk fantastisch", zegt hij. "Alleen vraagt wandelen in de bergen om een goede voorbereiding. Een rondje wandelen in Nederland is toch iets anders dan bergwandelen. Dat wordt vaak onderschat."

Volgens Baks gaan mensen te laat op pad en lopen ze daardoor tijdens de heetste uren van de dag. Ook beginnen ze vaak te laat met afdalen. Dit kan tot problemen leiden, vooral wanneer het duister intreedt en de weg niet goed bekend is. Bergopwaarts gaan is over het algemeen makkelijker dan afdalen, aldus Baks.

Bergwandelaars worden ook vaak verrast door veranderlijk weer. Baks noemt extreme regenval of sneeuw in de zomer, wat volgens hem aangeeft dat het weer de afgelopen jaren veel wisselvalliger is geworden. "Het zijn allemaal verschillende soorten weer die tot onaangename situaties kunnen leiden", legt hij uit. Onweer en zware regenval, vaak gepaard met harde wind, zijn volgens Baks het gevaarlijkst. Padjes die normaal gesproken probleemloos begaanbaar zijn veranderen dan opeens in stroompjes of riviertjes. Ook kan er steenslag ontstaan bij veel neerslag.

De NKBV merkt dat steeds meer mensen vast komen te zitten in de bergen en dat er meer reddingsoperaties worden uitgevoerd. Dit komt volgens Baks doordat steeds meer mensen de bergen ingaan en ook doordat mensen eerder om hulp bellen dan voorheen.

Daarnaast constateert hij dat door het verdwijnen van de permafrost bergen instabieler worden. Normaal gesproken vormen ijs en sneeuw de lijm tussen stenen, maar als die verdwijnen, worden bergwanden of stukken berg instabiel.

Dit jaar heeft de NKBV, die 70.000 leden telt, al acht leden verloren tijdens het bergwandelen of -klimmen. Dit aantal is een stijging ten opzichte van voorgaande jaren, waarin gemiddeld zo'n drie doden vielen. Eén van de dodelijke ongelukken van dit jaar kan waarschijnlijk worden toegeschreven aan klimaatverandering, waarbij stukken steen naar beneden vielen in de Zwitserse Alpen. De overige ongelukken hadden volgens Baks niets te maken met extreem weer. Zo viel een hardloper door hartfalen in de bergen, viel iemand tijdens het afdalen van de Mont Blanc honderden meters naar beneden en kwam iemand om het leven bij rotsklimmen in België.

Baks noemt de acht doden "een bizarre samenloop van omstandigheden" en "een triest dieptepunt". Hij benadrukt dat alle slachtoffers goed voorbereid waren. De Volkskrant meldt echter dat vorige maand ook niet-NKBV-leden overleden tijdens het bergwandelen. Zo kwam een 28-jarige man om het leven door vallende stenen toen het weer plotseling omsloeg in het Giffremassief in Frankrijk. Een vader (52) en zoon (20) kwamen vrijdag om tijdens een tocht op de Sloveense berg Veliki Draski. Het politieonderzoek naar de oorzaak van dit ongeval is nog gaande.