Statiegeld op blikjes leidt tot meer zwerfafval: steden zoeken naar oplossingen

Gepubliceerd op 03/08/2023 22:00 in Binnenland

Ruim vier maanden na de invoering van statiegeld op blikjes zien steden een stijgende trend in het aantal ingeleverde blikjes. Echter, ze merken ook dat er meer negatieve gevolgen zijn, zoals een toename van zwerfafval op straat. Om dit probleem aan te pakken, bedenken steden nieuwe oplossingen, zoals het plaatsen van doneerringen om afvalbakken.

Hoewel veel blikjes en flesjes nu onder het statiegeld vallen, worden deze toch niet altijd ingeleverd en belanden ze in de prullenbak. Hierdoor zijn er mensen die de afvalbakken doorzoeken om blikjes en flessen te verzamelen voor het statiegeld. Dit leidt tot meer zwerfafval op straat, zo hebben vuilnismannen in Amsterdam opgemerkt.

Vuilnisman Ernst Bosman legt uit: "Heel veel zakken worden opengescheurd. Dat gebeurde eerst al door vogels die op zoek waren naar voedsel, maar nu doen mensen het ook, op zoek naar blikjes en flessen voor statiegeld. Soms trekken ze zelfs de hele zak eruit en dumpen ze alles op de grond." Dit zorgt voor extra werk voor de vuilnismannen. Teamleider Zouhair El Baoudi geeft aan: "Normaal gesproken kunnen mijn collega's een wijk in vier uur schoonmaken, maar nu kost het zes uur. Hoewel we de flesjes en blikjes niet meer op straat zien, zien we nu juist meer ander afval rondom de afvalbakken."

Om dit probleem aan te pakken, zijn meerdere steden in Nederland begonnen met een proef waarbij ze doneerringen plaatsen. Deze metalen rekjes bieden de mogelijkheid om blikjes en flesjes in te leveren, waarbij het opgebrachte geld wordt gedoneerd. Daarnaast worden sloten verbeterd of toegevoegd aan vuilnisbakken, zodat ze niet meer kunnen worden geopend. Amsterdam heeft ook een oproep gedaan aan Statiegeld Nederland om meer inzamelplekken te plaatsen. Statiegeld Nederland is verantwoordelijk voor het statiegeldsysteem op plastic flessen en blikjes. Andere steden zoals Den Haag, Rotterdam en Utrecht experimenteren ook met de doneerringen.

Het is echter nog onduidelijk of deze ringen dé oplossing vormen voor het probleem. Volgens Hesther Klein Lankhorst, de directeur van het Afvalfonds Verpakkingen, is er geen eenvoudige oplossing voor dit probleem: "Het statiegeldsysteem werd ingevoerd om zwerfafval te voorkomen, maar het is zorgwekkend dat er nu juist meer afval ontstaat. We willen samen met de gemeenten kijken naar wat het beste werkt om dit tegen te gaan."

Klein Lankhorst herkent dat vooral in de grote steden mensen in afvalbakken graaien en dat er veel afval op straat belandt: "Met name in de grotere steden gebeurt dit. Maar elke locatie heeft zijn eigen specifieke problemen en daarom is er een unieke aanpak nodig."

Het Afvalfonds Verpakkingen wil met lokale en landelijke campagnes de juiste manieren van recyclen onder de aandacht brengen. "Gedragsverandering kost tijd, dat wisten we van tevoren al. Bovendien moeten er nog meer inzamelpunten komen", aldus Klein Lankhorst.