Scholen worstelen met lerarentekort ondanks zomervakantie

Gepubliceerd op 22/07/2023 07:00 in Binnenland

De zomervakantie is nu ook voor de laatste scholieren in de regio Noord begonnen. Alle leerlingen in Nederland genieten nu van hun welverdiende vakantie. Maar voor veel schooldirecteuren geldt dat allerminst. Zij moeten hard aan de slag om ervoor te zorgen dat er komend schooljaar überhaupt iemand voor de klas staat.

Honderden schooldirecteuren gaan de vakantie in zonder dat het rooster voor het volgende schooljaar rond is. Het lerarentekort blijft nijpend, zo ondervindt ook de Amsterdamse school Waldorf aan de Werf. Directeur Jamilah Blom maakt zich grote zorgen: "Ik hoop nog een leraar te vinden voor volgend schooljaar. Dat is nog even spannend."

Blom geeft aan dat ze het hele jaar al op zoek zijn. "We begonnen met een half team, dus ik ben blij dat we nu nog maar één iemand zoeken. Maar we zijn hier al heel lang mee bezig."

Volgens recente onderzoeken bedraagt het tekort aan leraren ongeveer 9700 voltijdbanen, aldus Freddy Weima, voorzitter van de PO-raad, de sectorvereniging voor het primair onderwijs. "Dat zijn bijna tienduizend volledige banen."

Vorig jaar rond deze tijd was het tekort vergelijkbaar. Toenmalig onderwijsminister Dennis Wiersma sprak destijds uit dat de druk hoog is en dat het voor kinderen soms moeilijk is om vijf dagen naar school te gaan. Er is veel gedaan om een oplossing te vinden, maar er is nog steeds veel meer nodig, geeft Weima aan. Het is belangrijk dat er blijvende inzet is.

Eind vorige maand kwam de Onderwijsraad met het advies om het lerarenvak aantrekkelijker te maken. In het rapport Schaarste schuurt stelde het adviesorgaan dat het verminderen van het aantal lesuren voor leerlingen een oplossing kan zijn om het lerarentekort tegen te gaan.

Door het verplichte aantal lesuren te verminderen, kunnen leerkrachten meer leerlingen lesgeven of zich richten op andere administratieve taken. Niet-ingevulde tijd kan worden opgevuld door andere professionals of vrijwilligers.

Ook wordt voorgesteld om bepaalde onderdelen uit het lespakket niet meer aan te bieden en juist te focussen op essentiële vakken, zoals taal en rekenen. Blom is het daarmee eens, maar vraagt zich af wat als essentiële vakken worden beschouwd. "Ik vind de kunstvakken net zo belangrijk als rekenen en taal. Het complete verhaal maakt een kind wat het is. De linker- en rechterhersenhelft zijn allebei even belangrijk voor de ontwikkeling."

Onderzoeker Amber Walraven van de Radboud Universiteit geeft aan dat het focussen op essentiële vakken een manier is om leraren hun vak terug te geven. Volgens Walraven wordt de maatschappelijke opdracht van het onderwijs steeds groter, waardoor leerkrachten steeds meer tijd besteden aan activiteiten zoals de Week van het geld of de Week van gezonde voeding, en minder tijd aan vakken zoals rekenen en taal. Juist die vakken zijn de reden waarom leerkrachten het onderwijs in zijn gegaan: om leerlingen iets te leren.

Volgens Walraven zijn de oplossingen voor het lerarentekort al bekend. Het gaat om goed werkgeverschap, erkenning van het lerarenberoep, waardering voor hun expertise en een passend salaris. Dit zijn zaken die al jaren bekend zijn.

In grote steden komt er nog een extra probleem bij: het vinden van een betaalbare woning. Ouders van de Waldorfschool vonden een creatieve oplossing. Ze plaatsten een oproep op sociale media, waarin ze zowel de vacature als een huis aanboden aan potentiële kandidaten.

Het is begrijpelijk dat ouders zich in allerlei bochten wringen om leraren voor hun kinderen te vinden, aldus Weima