Doorbraak in strijd tegen RS-virus: vaccin goedgekeurd voor zwangere vrouwen

Gepubliceerd op 22/07/2023 04:00 in Binnenland

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) heeft groen licht gegeven voor de goedkeuring van een vaccin tegen het RS-virus, genaamd Abrysvo, geproduceerd door Pfizer. Dit vaccin kan worden toegediend aan zwangere vrouwen, waardoor hun baby's gedurende zes maanden na de geboorte beschermd zijn.

De goedkeuring van dit vaccin wordt beschouwd als een belangrijke doorbraak door medische professionals. Elk jaar belanden duizenden kinderen in Nederland in het ziekenhuis als gevolg van het RS-virus, waarvan 150 tot 200 baby's op de intensive care. Wereldwijd sterven naar schatting jaarlijks 100.000 tot 200.000 kinderen als gevolg van dit virus.

Kinderarts en infectioloog Louis Bont van het UMC Utrecht, die onderzoek heeft gedaan naar de effectiviteit van het vaccin, benadrukt dat de goedkeuring een keerpunt betekent in de bestrijding van het virus. "Dit gaat elk jaar heel veel ziekenhuisopnames voorkomen", aldus Bont. Hij wijst erop dat de cijfers voor zich spreken: één op de 56 gezonde baby's in Nederland wordt opgenomen in het ziekenhuis vanwege een besmetting met het RS-virus, wat een aanzienlijk aantal is.

Bij het goedgekeurde vaccin wordt de zwangere vrouw gevaccineerd, waarna de antistoffen die de moeder aanmaakt via de placenta aan de baby worden overgedragen. Dit zorgt ervoor dat zuigelingen tijdens hun eerste kwetsbare maanden goed beschermd zijn. Bovendien kan dit vaccin ernstige infecties voorkomen bij ouderen met een zwakke gezondheid die griepachtige klachten en luchtweginfecties van het RS-virus kunnen krijgen.

Een ander RS-vaccin, dat eerder werd goedgekeurd, wordt direct aan pasgeboren baby's toegediend, waardoor zij gedurende zes maanden beschermd zijn tegen ernstige infecties.

De volgende stap is om het vaccin op te nemen in het Rijksvaccinatieprogramma, zodat het voor iedereen toegankelijk wordt. Voordat dit kan gebeuren, moet de Gezondheidsraad de regering advies uitbrengen. Bont is ervan overtuigd dat een van deze twee vaccins in het Rijksvaccinatieprogramma zal worden opgenomen en verwacht dat hierover in de eerste maanden van 2024 een uitspraak wordt gedaan. Het massale gebruik van het vaccin zal deze winter dus nog niet plaatsvinden.

Bont legt uit dat dit niet meteen mogelijk is omdat de Gezondheidsraad moet beoordelen hoe het vaccin in ons vaccinatieprogramma past. Daarnaast zijn er twee opties: een prik bij de moeder of een prik bij het kind, beide met voor- en nadelen. Ook moeten de kosten in overweging worden genomen.

Beide vaccins worden als zeer veilig beschouwd en ernstige bijwerkingen zijn niet bekend. Hoewel er bijwerkingen zoals roodheid op de injectieplaats kunnen optreden, kan met zekerheid worden gezegd dat zowel het vaccin voor zwangere vrouwen als het vaccin voor baby's zorgen voor een veilige immunisatie.

De Bill & Melinda Gates Foundation heeft de rechten van het vaccin gekocht en is van plan het te produceren voor en in ontwikkelingslanden. Bont is enthousiast over deze ontwikkeling, omdat hiermee veel sterfgevallen onder kinderen in de wereld kunnen worden voorkomen. Hij heeft eerder verklaard dat dit vaccin levens zal redden van vele kinderen.