Kansen in ongelijkheid: waarom volledige gelijkheid in het vrouwenvoetbal niet altijd het doel moet zijn

Gepubliceerd op 20/07/2023 22:00 in Binnenland

Het WK vrouwenvoetbal is vandaag van start gegaan en zoals gebruikelijk wordt er veel gesproken over de verschillen tussen het mannen- en vrouwenvoetbal. Er wordt vaak gefocust op aspecten zoals het spel en het salaris, en hoewel er een roep is om meer gelijkheid, is het de vraag of het vrouwenvoetbal volledig in de voetsporen van het mannenvoetbal moet treden. Deskundigen suggereren dat er juist kansen liggen in de bestaande ongelijkheden.

Het verschil in beloning is een duidelijk aspect waarin het vrouwenvoetbal achterblijft op het mannenvoetbal. Uit recent onderzoek van Women Inc. blijkt dat 57 procent van de speelsters in het seizoen 2022-2023 een salaris ontving, terwijl de overige 43 procent alleen een vergoeding kreeg. Hierdoor zijn veel speelsters genoodzaakt om naast het voetbal nog een andere baan te hebben om rond te kunnen komen. Daarnaast hebben slechts drie van de elf clubs in de eredivisie een cao voor hun vrouwenteams, wat betekent dat zwangere speelsters geen salaris ontvangen.

Ook op het WK zijn er duidelijke verschillen zichtbaar. Het Australische team heeft voorafgaand aan het toernooi opgeroepen tot gelijke betaling en benadrukt dat de prijzenpot van het WK voor vrouwen na aftrek van kosten slechts 97 miljoen euro bedraagt, terwijl dit bedrag voor het WK voor mannen in Qatar vorig jaar 391 miljoen euro was.

Zelfs op amateurniveau is er volgens de beweging 'Ik Ben V' nog veel te winnen. Deze beweging zet zich in voor gelijke kansen in het voetbal en initiatiefnemer Barbara Barend stelt dat vrouwen en meisjes nog steeds te maken hebben met minder goede faciliteiten op en rond het veld.

Voormalig voetballer en NOS-analist Leonne Stentler is van mening dat de salarissen van vrouwelijke voetballers omhoog moeten om de kwaliteit te verbeteren. Echter, ze benadrukt ook dat de exorbitant hoge salarissen zoals die in het mannenvoetbal bestaan niet het ultieme doel moeten zijn. Stentler gelooft dat bepaalde aspecten van het vrouwenvoetbal juist uniek zijn vanwege de lagere salarissen, zoals de pure beleving van de sport en de vermindering van schwalbes.

Stentler prijst het Amerikaanse voetbalclub Angel City uit Los Angeles als een goed voorbeeld. Deze club is opgericht vanuit de wens om vrouwen gelijk te betalen en is inmiddels financieel onafhankelijk. De salarissen van de speelsters worden deels gefinancierd door kaartverkoop en een deel van de inkomsten gaat terug naar sociale projecten.

Helaas maken initiatieven zoals Angel City weinig kans in Nederland. Om het vrouwenvoetbal verder te professionaliseren, moeten alle teams in de eredivisie komend seizoen onderdeel zijn van een betaaldvoetbalorganisatie. Dit betekent dat er binnen de bestaande structuren weinig ruimte is voor een aanpak zoals die van Angel City.

De verschillen tussen het mannen- en vrouwenvoetbal zijn niet per definitie negatief. In het mannenvoetbal worden wedstrijden regelmatig verstoord door racistische en homofobe spreekkoren en gedragen hooligans zich soms gewelddadig zowel binnen als buiten de stadions. Sportmarketeer Pieter Kuijpers benadrukt dat het vrouwenvoetbal juist moet uitgaan van zijn eigen kracht en niet moet proberen om de mannen te kopiëren.

Kuijpers ziet kansen op het gebied van sponsoring, vooral voor bedrijven die niet direct gelinkt zijn aan sport maar wel belang hechten aan gelijkheid en al vrouwen op belangrijke posities in de top hebben. Hoewel het aantal sponsors in de afgelopen j