Waarschuwing voor toenemende dreiging van extreemrechts geweld

Gepubliceerd op 23/09/2025 21:00 in Binnenland

Het extreemrechtse geweld tijdens een anti-immigratieprotest in Den Haag afgelopen zaterdag kwam niet als een verrassing voor de inlichtingendiensten. De AIVD en NCTV hadden de afgelopen jaren herhaaldelijk gewaarschuwd voor een toenemende dreiging uit deze hoek.

In juni uitte de NCTV nog "onverminderd grote zorgen over de snelle online radicalisering en mogelijke geweldsdreiging van met name jongeren in rechts-terroristische online netwerken". De Justice for Prosperity Foundation, die extremistische bewegingen onderzoekt, had al in juli online plannen voor het geweld zien ontstaan.

Volgens Jelle Postma, ex-AIVD'er en NCTV'er en directeur van de Justice for Prosperity Foundation, werden in verschillende chatgroepen extremistische taal en dreigementen geuit, zoals "we gaan die linkse ratten kapotslaan, heil Hitler. We maken af wat Hitler begonnen is".

Jongeren worden vaak via sociale media geworven in extreemrechtse groepen door middel van 'borderline content', waar extremistische boodschappen zijn verpakt in gecodeerde taal en symbolen. Op platforms zoals Telegram, Gab, 4chan en Discord wordt vervolgens extreem gewelddadige content gedeeld.

Het gedachtegoed van rechts-extremisten draait om het verlangen naar een witte etnostaat en de omvolkingstheorie, die stelt dat de elite het witte ras wil verzwakken via massa-immigratie. Inlichtingendiensten waarschuwen voor de normalisatie van rechts-extremisme door extreme uitingen langzaam te laten wennen aan de maatschappij.

Het rechts-extremistisch geweld is de afgelopen jaren verschoven en wordt steeds openlijker. De komst van vluchtelingen en de angst voor terrorisme hebben geleid tot meer extremistische activiteiten. Ook wordt rechts-extremisme steeds vaker gekoppeld aan andere vormen van onvrede, zoals anti-overheidssentiment en corona-complotten.

Het geweld tijdens het anti-immigratieprotest in Den Haag laat dus een zorgwekkende trend zien van toenemend extreemrechts geweld, waarbij verschillende vormen van onvrede samenkomen en radicalisering online en offline plaatsvindt.