Zomer van bos- en natuurbranden in Europa door klimaatverandering

Gepubliceerd op 07/08/2025 06:00 in Binnenland

In verschillende Europese landen vinden deze zomer bos- en natuurbranden plaats, met een grote brand in het zuiden van Frankrijk en evacuaties in Spanje. Duizenden brandweerlieden zijn ingezet om de branden te bestrijden. De omstandigheden voor branden zijn gunstig door een droog voorjaar en hittegolven, en dit zal in de komende decennia vaker voorkomen.

De toenemende kans op natuurbranden wordt veroorzaakt door klimaatverandering. Extremen worden groter door de opwarming van de aarde, waardoor natte periodes natter worden en droge periodes droger. Dit heeft invloed op de vegetatie, waardoor er meer brandstof in de natuur ontstaat en de kans op brand toeneemt.

De Europese klimaatdienst Copernicus volgt het risico op natuurbranden in het Middellands Zeegebied met een natuurbrandindex. Deze index houdt rekening met factoren zoals jaargetijde, menselijk handelen, luchtvochtigheid, buitentemperatuur en windkracht.

Uit gegevens van de natuurbrandindex blijkt dat het risico op natuurbranden in Europa toeneemt. In de afgelopen decennia zijn de oranje en rode gebieden op de kaart gegroeid en verschoven naar het noorden. Dit patroon zal zich naar verwachting voortzetten zolang de opwarming van de aarde doorgaat.

Nederlandse brandbestrijders zien ook dat het risico op natuurbranden toeneemt en pleiten voor een Deltaplan voor natuurbranden. Water is niet altijd effectief bij het bestrijden van natuurbranden, en er is behoefte aan meer kennis en middelen om deze branden te kunnen beheersen.

De recente brand in Ede toont aan dat de omstandigheden voor natuurbranden al aanwezig zijn. Indien een brand zich had voorgedaan op een camping in plaats van een militaire basis, had dit grote gevolgen gehad. Het is daarom belangrijk om ons voor te bereiden op de toenemende dreiging van natuurbranden en te investeren in preventieve maatregelen.