Veteranendag in Den Haag zet waardering en erkenning voor veteranen centraal

Gepubliceerd op 24/06/2023 08:00 in Binnenland

Op de 19e editie van Veteranendag in Den Haag staat waardering en erkenning voor veteranen die in dienst van de vrede hebben gestreden, centraal. Het programma begint met een openingsprogramma in de Koninklijke Schouwburg, waar premier Rutte een toespraak houdt voor de genodigde veteranen en andere gasten. Later op de dag is er een defilé dat wordt afgenomen door de koning en een manifestatie op het Malieveld.

Volgens militair-historicus Christ Klep is er na de oorlog in Oekraïne een kentering merkbaar in de manier waarop er naar defensie en het werk van militairen en veteranen wordt gekeken. Er is in één regeringstermijn akkoord gegaan met 5 miljard euro extra voor de krijgsmacht en er is meer begrip voor het feit dat er een krijgsmacht nodig is en dat daar geld in geïnvesteerd moet worden.

Majoor Rob Morsink, veteraan van missies naar Irak en Afghanistan en commandant van een NAVO-missie naar Litouwen, merkt ook deze omslag in zijn omgeving. Hij krijgt tegenwoordig positieve reacties over de inzet van Nederlandse militairen in andere landen, terwijl mensen voor de oorlog met Oekraïne niet wisten waarom Nederlandse militairen daar waren.

Echter, van de bijna 900 Nederlandse militairen die op dit moment uitgezonden zijn, krijgen de militairen die voor de NAVO in Oost-Europa zitten bij terugkeer niet de veteranenstatus. In Nederland moet een militair in een oorlog gevochten hebben of voor langere tijd uitgezonden zijn voor een door de regering uitgekozen vredesmissie om de veteraanstatus te krijgen. In de Veteranenwet uit 2012 is vastgelegd dat de overheid een bijzondere zorgplicht heeft voor deze veteranen.

Militair-historicus Christ Klep en majoor Rob Morsink vinden dat ook deze militairen de waardering en het respect verdienen, maar zeker ook de rechten die veteranen krijgen. Volgens Morsink gaat de NAVO-missie om een potentiële strijd tegen een georganiseerd leger en heeft dit een mentaal effect op de militairen die daar zitten. Ze zien op het nieuws met welke vijand ze te maken kunnen krijgen. De Russen hebben in Oekraïne hele steden van de kaart geveegd en het bevestigt waarom het belangrijk is dat er zulke NAVO-missies gedraaid worden.

Ondanks de toegenomen sympathie en belangstelling voor de krijgsmacht ziet Christ Klep nog geen echt grotere toeloop van mensen die bij defensie willen werken. Hij denkt dat dit komt doordat Nederland niet zo'n sterke militaire traditie heeft en dit weerspiegelt zich in het defilé op Veteranendag. In tegenstelling tot bijvoorbeeld landen als Frankrijk of Engeland, die hun militaire traditie veel meer uitventen, is het bij ons nadrukkelijk geen parade vol krijgshaftigheid en tanks.