Onderhandelingen over landbouwakkoord mislukken

Gepubliceerd op 23/06/2023 08:00 in Binnenland

Maandenlange gesprekken tussen het kabinet en verschillende boeren- en natuurorganisaties hebben tot een conceptakkoord geleid, maar tot een definitieve overeenkomst is het niet gekomen. Woensdagmiddag zijn de onderhandelingen mislukt nadat belangenorganisatie LTO uit het overleg stapte. Minister Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit begon in december vorig jaar aan het politieke waagstuk om een landbouwakkoord tot stand te brengen. Het akkoord moest toekomstperspectief bieden op een duurzamere landbouw en tegelijk boeren het vooruitzicht geven dat ze geld konden blijven verdienen.

De gesprekken werden opgesplitst in een hoofdtafel en verschillende 'deeltafels'. Het akkoord lag voor zo'n 95 procent klaar, maar het ging mis op de laatste 5 procent. Het was dus bijna gelukt, maar het was ook wel veel gevraagd. Het moest een heel compleet en voldragen landbouwakkoord worden, tot achter de komma moest er nieuw beleid komen. Over die details zijn ze wel gestruikeld. Minister Adema noemde het landbouwakkoord "cruciaal". "Zonder LTO hebben we geen akkoord", zag hij wel.

Voor boeren is het mislukken van het landbouwoverleg op verschillende manieren merkbaar. Naast de details van het akkoord was ook het wantrouwen een struikelblok. In de afgelopen jaren is de relatie tussen boer en kabinet achteruitgegaan. Uit een onderzoek van I&O Research in 2021 bleek dat boeren de overheid volledig de rug hebben toegekeerd.

Toch zijn de maandenlange onderhandelingen niet voor niets geweest. Aan tafel zaten partijen die lange tijd niet meer bij elkaar hadden gezeten. Dat contacten nu zijn gelegd, en de gesprekken die zijn gevoerd zijn niet voor niets geweest. Het kabinet moet de regie nemen door normen vast te leggen en verder te gaan met de boeren en andere partijen die bereid zijn om door te gaan. "Er moet iets gebeuren", aldus hoogleraar Termeer.

Boeren zetten zelf stappen en maken keuzes, maar ze snakken naar duidelijkheid en een overheid die naast hen staat in plaats van tegenover hen. Een overheid die richting geeft en faciliteert.